TY  - JOUR
ID  - 5002069
TI  - مبانی و معیارهای مداخلۀ دولت در قیمت‌گذاری از منظر اقتصاد اسلامی
JO  - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
JA  - 15
LA  - fa
SN  - 2042-2322
AU  - Mohammad javad, ghasemi asl estahbanati
AD  - دکتری - فلسفه اقتصاد اسلامی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
Y1  - 2025
PY  - 2025
VL  - 16
IS  - 1
SP  - 7EP  - 27قيمت‌گذاري ,مباني قيمت‌گذاري ,مشروعيت قيمت‌گذاري ,دولت اسلامي ,انواع کالا ,DO  - 10.22034/marefateeqtesadi.2025.5002069
AB  - قیمت‌گذاری از چالش‌های مهم دولت اسلامی در مواجهه با عرصۀ توزیع، مبادله و بازار است. این مسئله ابعاد گوناگونی دارد، اما برخی با ساده‌سازی و تغافل نسبت به ابعاد متنوع مذهبی و علمی آن، دخالت دولت در قیمت‌گذاری و شکل‌گیری قیمت را رد می‌کنند. در این تحقیق با استفاده از روش تحلیلی و با توجه به ضوابط فقهی و معیارهای اقتصادی، حالات مختلف قیمت‌گذاری از منظر مذهب اقتصاد اسلامی و علم اقتصاد اسلامی بررسی و تحلیل می‌شود. مطابق یافته‌های تحقیق، از منظر مذهب اقتصادی اسلام، پذیرش «امور قیمت‌پذیر و قیمت‌گریز»، «بازار و فرابازار» و «تنوع مالکیت» در کنار ضرورت «جبران جزئی‌نگری بازارها»، «تقدم کارکرد بازار بر فرایند بازار» و «جبران ناکارآمدی بازار کار»، از جمله مبانی مشروعیت قیمت‌گذاری توسط دولت محسوب می‌شود. از منظر علم اقتصاد اسلامی نیز، عواملی مانند «نوع کالا»، «نوع بازار» و «وضعیت کنشگری دولت» بر قیمت‌گذاری تأثیر می‌گذارد. نوع کالا شامل خصوصی، عمومی یا حاکمیتی بودن کالا، کوچک یا بزرگ بودن، ضروری، عادی یا لوکس بودن، و نیز مثلی یا قیمی بودن آن است؛ همچنین نوع بازار نیز در مشروعیت دخالت دولت تأثیر دارد. به‌عنوان مثال، در شرایطی مانند احتکار و انحصار، زمینه برای مداخلة دولت فراهم‌تر می‌شود. افزون بر این، امکان یا عدم امکان کنشگری دولت اسلامی بر مشروعیت دخالت قیمتی دولت مؤثر است. بدین ‌ترتیب اگر دولت دانش، توانایی و انگیزۀ کافی برای مداخله داشته باشد، دخالت قیمتی قابل توجیه خواهد بود.
UR  - https://marefateeqtesadi.nashriyat.ir/node/5002069
L1  - https://marefateeqtesadi.nashriyat.ir/sites/marefateeqtesadi.nashriyat.ir/files/article-files/5002069-1762236012.pdf
ER  -