Economic Welfare from an Islamic Perspective
Article Type:
Research
Writers:
Gholam ali masuminia
/ Assistant professor of the College of Economics at Kharazmi University / masuminia@khu.ac.ir
/ Assistant professor of the College of Economics at Kharazmi University / masuminia@khu.ac.ir✍️ Somayyeh / PhD Student of Islamic economics, Allameh Tabatabaii University / s.rashidian@atu.ac.ir
Abstract:
In conventional economics, the aim of economic activities is to achieve welfare and prosperity that are taken equivalent to joy and happiness. This paper examines Islam's approach to economic welfare and the related concepts, such as pleasure, joy and happiness. According to the hypothesis of this research, Islam approves of reasonable welfare. The results show that Islam recognizes reasonable material welfare and aims at building an affluent Islamic society. In clarifying the optimal welfare in the view of Islam, Muslim scholars consider reasonable pleasures as superior to physical pleasures and, approving of physical pleasures, they accept them only if they are not inconsistent with reasonable pleasures. Opening the horizons of eternity for man, Islam seeks to orient material welfare towards the indescribable material and spiritual pleasures in the other world. Pleasures that are contrary to the otherworldly pleasures are deemed forbidden or blameworthy. There is a fundamental difference between the Islamic approach to welfare and the welfare in conventional economics according to which happiness is equivalent to pleasure. Islam legitimizes a "reasonable welfare”, whereas the contemporary economics vote for what can be referred to as “unreasonable welfare". Islam sees that unreasonable welfare leads to one's ingratitude for blessings, corruption, negligence and destruction of society.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :نگرش اسلام به رفاه اقتصادی
Abstract:
در اقتصاد متعارف، هدف از فعالیت های اقتصادی، رسیدن به رفاه به معنای لذت و سعادت است. در این مقاله به بررسی رویکرد اسلام نسبت به رفاه اقتصادی و مفاهیم مرتبط از جمله لذت، خوشی و سعادت می پردازیم. بنا به فرضیه مقاله، اسلام رفاه عاقلانه را مطلوب می داند. یافته های پژوهش نشان می دهد که اسلام ضمن به رسمیت شناختن رفاه مادی معقول، به دنبال این است که جامعۀ اسلامی، جامعه ای مرفه باشد. حکمای اسلامی در تبیین رفاه مطلوب در رویکرد اسلامی، لذت های عقلی را از لذت های جسمی برتر می دانند و ضمن تایید لذت های جسمی، پذیرش آن را مشروط به عدم تنافی با لذت های عقلی می دانند. اسلام با گشودن افق های ابدیت به روی انسان، به دنبال جهت دهی رفاه مادی در راستای دستیابی به لذت های وصف ناپذیر مادی و معنوی سرای دیگر می باشد؛ لذت هایی را هم که در تنافی با آن لذت ها می باشد، ممنوع یا نکوهیده اعلام کرده است. رفاه موردنظر اسلام با رفاه در اقتصاد متعارف که سعادت را مرادف لذت می داند تفاوت اساسی دارد. می توان گفت رفاه مورد تأیید اسلام «رفاه عاقلانه» است که در برابر رفاه «رفاه غافلانه» رایج قرار می گیرد. در نگاه اسلامی، رفاه غافلانه موجب کفران نعمت، فساد، غفلت و نابودی جامعه می شود.
References:
- نهج‌البلاغه، 1379، ترجمه محمد دشتي، قم، اميرالمؤمنين.
- ابن‌سينا، حسين‌بن عبدالله، 1375، الاشارات و التنبيهات، قم، البلاغه.
- ابن‌شعبه حراني، حسن‌بن محمد، 1404ق، تحف العقول عن آل الرسول (ص)، قم، مؤسسة نشر اسلامي.
- آربلاستر، آنتوني، ليبراليسم غرب (ظهور و سقوط)، ترجمه عباس مخبر، تهران، نشر مركز.
- بري، نورمن، 1389، رفاه، ترجمه محمدرضا فرهادي‌پور، تهران، آشيان.
- جي. سموئلز و استيون جِي. مِدِما، 1391، تاريخ انديشه اقتصادي (از ارسطو تا جان استوارت ميل{پيش از ميلاد تا سده نوزدهم})، ترجمه محمدحسين وقار، تهران، نشر مركز.
- حرعاملي، محمدبن حسن، 1414ق، وسائل الشيعه، چ دوم، قم، مؤسسة آل البيت (ع) لإحياء التراث.
- حويزي، عبدعلي جمعه، 1370، تفسير نورالثقلين، چ چهارم، قم، اسماعيليان.
- حيدري نراقي، علي محمد، 1386، رساله حقوق امام سجاد(ع)، چ هفتم، قم، مهدي نراقي.
- دهخدا، علي‌اكبر، 1377، لغت‌نامه، چ دوم، تهران، دانشگاه تهران.
- صدر، سيدمحمدباقر، 1401ق، فلسفتنا، ط. العاشرۀ، قم، دارالكتاب الاسلامي.
- صدرالمتألهين، 1360، الشواهد الربوبية فى المناهج السلوكية، چ دوم، مشهد، المركز الجامعى للنشر.
- ـــــ ، 1981م، الحكمة المتعالية فى الاسفار العقلية الاربعة، چ سوم، بيروت، دار احياء التراث‌العربي.
- طباطبائي، سيدمحمدحسين، 1362، نهايۀ الحكمۀ،قم، مؤسسۀ نشر اسلامي.
- ـــــ ، 1393ق، المیزان فی تفسیرالقرآن، چ سوم، بیروت، مؤسسۀ الاعلمی للمطبوعات.
- ـــــ ، 1404ق، نهايۀ الحكمه، قم، مؤسسۀ نشر اسلامي.
- عربي، سيدهادي، 1387، «از اقتصاد اثباتي تا اقتصاد هنجاري (بنيان هاي فلسفي و ارزشي اقتصاد رفاه)»، روش‌شناسي علوم انساني، ش 57، ص 29-51.
- ـــــ ، 1390، «بررسي تطبيقي نظريه هاي رفاه و بهروزي»، جستارهاي اقتصادي، ش 15، 61-88.
- فيتز پاتريك، توني، 1381، نظريه رفاه، سياست اجتماعي، ترجمه هرمز همان‌پور، تهران، مؤسسه عالي پژوهش تأمين اجتماعي (گام نو).
- كاپلستون، فردريك، 1370، تاريخ فلسفه (فيلسوفان انگليسي از هابز تا هيوم)، ترجمه اميرجلال‌الدين اعلم، چ دوم، تهران، علمي و فرهنگي.
- گيلك حكيم‌آبادي، محمدتقي، 1392، درسنامه اقتصاد رفاه با نگرش اسلامي، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- لارنس، سي بكر، 1380، «تاريخ فلسفه اخلاق غرب»، در: مجموعه مقالات برگرفته از دايره المعارف فلسفه اخلاق، ترجمه گروهي از مترجمان، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره).
- متقي هندي، حسام‌الدين، 1409ق، كنزالعمال، بيروت، مؤسسة الرساله.
- مجلسي، محمدباقر، 1403ق، بحارالانوارالانوار، بيروت، مؤسسة الوفاء.
- محمدي، ري‌شهري، محمد، 1416ق، ميزان الحكمه، قم، دارالحديث.
- مصباح، محمدتقي، 1377، اخلاق در قرآن، چ دوم، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره).
- ـــــ ، 1382، «لذت و سعادت از ديدگاه قرآن كريم»، كوثر، ش 10، ص 13-24.
- مطهري، مرتضي، 1368، مقالات فلسفي، چ چهارم، تهران، صدرا.
- ميل، جان استوارت، 1388، فايده‌گرايي، ترجمه و تعليق مرتضي مرديها، تهران، نشر ني.
- ورام بن أبي فراس المالكي الاشتري، 1368، تنبيه الخواطر ونزهة النواظر، چ دوم، تهران، دارالكتب الإسلاميه.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
masuminia, Gholam ali, , Somayyeh.(2025) Economic Welfare from an Islamic Perspective. Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 7(1), 55-76
Gholam ali masuminia; Somayyeh ."Economic Welfare from an Islamic Perspective". Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 7, 1, 2025, 55-76
masuminia, G, , S.(2025) 'Economic Welfare from an Islamic Perspective', Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 7(1), pp. 55-76
