Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, Volume 9, Issue 1, No 17, Year 2025 , Pages 5-28

    The Theory of "Compensating for Depreciation after Maturity", with Emphasis on the rule of "Action" and "Prohibition of loss"

    Writers:
    Seyed Abbas Musavian / Professor at Research Center for Islamic Culture and Thought / samosavian@yahoo.com
    ✍️ Hosein Meisami / Assistant Professor at Research Center for Banking and Monetary Affairs / meisamy1986@gmail.com
    Abstract: 
    One of the important discussions in the subject of “inflation" is the study of the legitimacy of "compensating for price depreciation in long-term contracts." While evaluating relevant views, this study addresses the question of "how can we use the combination of the jurisprudential rules of action and prohibition of loss in the analysis of the depreciation of money within the framework of Islamic jurisprudence?" To answer this question, content analysis and two-step Delphi method have been used for collecting the views of Islamic banking experts. According to the hypothesis of the paper, "compensation for the depreciation of money before maturity is considered usury due to the person's action. However, after maturity, it is necessary to compensate for the depreciation of money because no action is involved, and one sustains a loss due to the depreciation of money “. The research findings suggest that there are three views on the depreciation of the value of money, including: "being absolutely permitted"; "being absolutely unpermitted"; and "the necessity of a detailed description of severe, moderate and mild inflation." All three perspectives face some problems. In contrast, the selected view, which is based on the rules of action and the prohibition of loss, provides a good theoretical basis for analyzing the depreciation of money in the Islamic framework.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :نظریه‌ی‌ «اختصاص جبران کاهش ارزش پول به بعد از سررسید» با تأکید بر قاعده «اقدام» و «ممنوعیت ضرر»
    Abstract: 
    یکی از مباحث مهم در زمینة «تورم»، بررسی مشروعیت «جبران کاهش ارزش پول در قراردادهای مدت دار» است. این تحقیق ضمن ارزیابی دیدگاه های مربوطه، به این پرسش می پردازد که «چگونه می توان از ترکیب قواعد فقهی اقدام و ممنوعیت ضرر در تحلیل جبران کاهش ارزش پول، در چارچوب فقه اسلامی استفاده کرد؟». برای پاسخ به این سؤال، از روش تحلیل محتوا و  روش دلفی دومرحله ای برای گردآوری نظرات خبرگان بانک داری اسلامی استفاده شده است. بر اساس فرضیه مقاله، « جبران کاهش ارزش پول قبل از سررسید، به سبب اقدام شخص، ربا محسوب می شود؛  اما پس از سررسید، به خاطر از بین رفتن اقدام و ضرر دیدن شخص از کاهش ارزش پول، جبران کاهش ارزش پول ضروری است». یافته های تحقیق حاکی از وجود سه دیدگاه در مورد جبران کاهش ارزش پول، شامل: «جایز بودن به صورت مطلق»؛ «جایز نبودن به صورت مطلق»؛ و «ضرورت تفصیل بین تورم شدید، متوسط و خفیف» می باشد.  هر سه دیدگاه با مشکلاتی روبرو است. در مقابل، دیدگاه منتخب، که بر ترکیب قواعد اقدام و ممنوعیت ضرر استوار است،  مبنای نظری مناسبی برای تحلیل جبران کاهش ارزش پول در چهارچوب اسلامی فراهم می کند.
    References: 
    • احمدي، فضل‌الله، و همكاران، 1387، «تکنيک دلفي: ابزاري در تحقيق»، آموزش در علوم پزشکي، ش8، ص ۲۱-۲۳.
    • ايماني جاجرمي، حسين، 1379، «آشنايي با روش دلفي و کاربرد آن در تصميم‌گيري»، مديريت و برنامه‌ريزي شهري، ش۱، ص ۸-۱۰. 
    • بانک توسعه اسلامي، ۱۴۱۶ق، حکم‌ المحکمة الشرعية‌ الاتحا‌دية‌ البا‌کستا‌نية‌ بشان‌ الفا‌ئدة‌، جده، بانک توسعه اسلامي.
    • بهرامي احمدي، حميد، ۱۳۹۰، قواعد فقه، چ دوم، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).
    • تلخابي، مجيد، و ناظمي، محمد، ۱۳۹۵، «قاعده اقدام و جبران تورم»، مطالعات فقه اماميه، ش۶، ص 38-50. 
    • جامعه مدرسين حوزه علميه قم، ۱۳۸۰، توضيح‌المسائل مراجع تقليد، قم، جامعه مدرسين حوزه علميه قم.
    • حائري، سيد کاظم، ۱۳۶۹، «الاوراق المالية الاعتبارية»، در: مجموعه مقالات دومين مجمع بررسي‌هاي اقتصاد اسلامي، مشهد، مجمع بررسي‌هاي اسلامي. 
    • خليلي شوريني، سياوش، 1386، روش‌هاي تحقيق در علوم انساني، چ پنجم، تهران، يادواره کتاب. 
    • دفتر همکاري حوزه و دانشگاه، ۱۳۷۴، پول در اقتصاد اسلامي، تهران، سمت.
    • زبيدي، مرتضي، ۱۴۱۴ق، تاج العروس من جواهر القاموس، بيروت، دارالفکر.
    • سبحاني، جعفر، ۱۳۷۲،‌ «احکام فقهى کاهش ارزش پول» رهنمون، ش۶، ص ۷-۱۰. 
    • سرمد، زهره، و همكاران، 1389، روش‌هاي تحقيق در علوم رفتاري، چ بيستم، تهران، آگاه. 
    • شمس، سيد حسين، ۱۳۷۶، «احکام فقهي پول»، فقه اهل بيت، ش۹، ص 31-54. 
    • صافي گلپايگاني، لطف‌الله، ۱۳۷۵، پاسخ به استفتاء کميسيون امور حقوقي و قضايي مجلس شوراي اسلامي http://www.majlis.ir.
    • صالحي مازندراني، اسماعيل، ۱۳۷۶، «احکام فقهي پول»، فقه اهل بيت، ش۹، ص 31-54. 
    • طباطبايي يزدي، سيدمحمدکاظم، ۱۳۳۷ق، حاشيه مکاسب، قم، اسماعيليان.
    • طباطبايي يزدي، سيدمحمدکاظم، ۱۴۲۰ق، العروة ‌الوثقي، قم، اسلامي.
    • عراقي، ضياء‌الدين، ۱۴۱۸ق، قاعده لاضرر، قم، دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم.
    • قحف، منذر، ۱۴۱۵ق، ربط الحقوق و الالتزامات الآجله بتغير الاسعار، جده، البنک الاسلامي للتنمي‍ه.
    • محقق داماد، سيدمصطفي، ۱۳۸۱، قواعد فقه، تهران، علوم اسلامي.
    • مطهري، مرتضي، ۱۳۸۱، بررسي اجمالي مباني اقتصاد اسلامي، تهران، صدرا.
    • مکارم شيرازي، ناصر، ۱۳۷۶، ربا و بانک‌داري اسلامي، قم، حوزه امام علي(ع).
    • ـــــ ، ۱۳۷۹، القواعد الفقهيه، قم، مدرسه الامام علي‌بن‌ابيطالب(ع).
    • موسايي، ميثم، ۱۳۷۷، تبيين مفهوم و موضوع ربا، تهران، پژوهشکده پولي و بانکي. 
    • موسوي بجنوردي، سيدمحمد، ۱۳۷۵، «احکام فقهي پول: مصاحبه با استاد سيد محمد موسوي بجنوردي»، فقه اهل‌بيت(ع)، ش۷، ص 9-42. 
    • ـــــ ، ۱۳۹۳، «ربا و تورم»، تجارت فردا، ش۸۷، ص ۱-۳. 
    • موسويان، سيد عباس و ميثمي، حسين، ۱۳۹۶، بانک‌داري اسلامي (۲): بانک‌داري مرکزي اسلامي و سياست‌گذاري پولي و ارزي، تهران، پژوهشکده پولي و بانکي.
    • نظري، حسن‌آقا، و غفوري چرخابي، حسين، ۱۳۸۹، «قدرت خريد مقوّم مثليت پول‌هاي اعتباري»، جستارهاي اقتصادي ايران، ش۱۳، ص 103-128.
    • يوسفي، احمدعلي، ۱۳۸۱، ربا و تورم. تهران، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي.
    • ـــــ ، ۱۳۸۳، «راه‌هاي جبران کاهش ارزش پول در سپرده‌هاي بانکي»، اقتصاد اسلامي، ش۱۳، ص 135-154.
    • Mankiw, Gregory, 2016, Macroeconomics, Ninth Edition, Washington. Harvard University press.
    • Theodore, Glenn asnd Gordon, Jerome, 2009, the Millennium Project: Futures Research Methodology, New York, Amer Council for the United Nations. 
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Musavian, Seyed Abbas, Meisami , Hosein.(2025) The Theory of "Compensating for Depreciation after Maturity", with Emphasis on the rule of "Action" and "Prohibition of loss". Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 9(1), 5-28

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Seyed Abbas Musavian; Hosein Meisami ."The Theory of "Compensating for Depreciation after Maturity", with Emphasis on the rule of "Action" and "Prohibition of loss"". Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 9, 1, 2025, 5-28

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Musavian, S, Meisami , H.(2025) 'The Theory of "Compensating for Depreciation after Maturity", with Emphasis on the rule of "Action" and "Prohibition of loss"', Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 9(1), pp. 5-28

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Musavian, S, Meisami , H. The Theory of "Compensating for Depreciation after Maturity", with Emphasis on the rule of "Action" and "Prohibition of loss". Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 2025; 9(1): 5-28