The Status of External Effects in Conventional and Islamic Economics
Writers:
Hosein Karami / Assistant Professor at Hawzah and University Research Center
Abstract:
“External effects” in the conventional economics can be defined within the framework of market mechanism and the Pareto's optimality. This issue has seldom been discussed in the works on Islamic economics. Using an analytical method, this paper explains the conceptual link between external effects and market mechanism in conventional economics, and criticizes it from the point of view of Muslim economists. Then, the status of external effects in Islamic economics is explained. Based on the research findings, external effects can contribute to Islamic economics in two ways: extracting a conceptual framework from conventional economics and proposing a new term in accordance with the special structure of the optimal Islamic allocation. While the first method faces some problems and limitations, the second method can provide the ground for authentic theorizing in Islamic economics. In the newly proposed concept, external effects do not mean the effects that are outside market mechanism; rather, they mean the mechanism that disturbs the optimal allocation advocated by Islam.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :جایگاه آثار خارجی در اقتصاد متعارف و اسلامی
Abstract:
«آثار خارجی» در اقتصاد متعارف در چارچوب سازوکار بازار و بهینگی پارتو قابل تعریف است. در آثار اقتصاد اسلامی این موضوع کمتر مورد بحث قرار گرفته است. این مقاله با استفاده از روشی «تحلیلی»، به تبیین پیوند مفهومی آثار خارجی و سازوکار بازار در اقتصاد متعارف و نقد آن از دیدگاه اقتصاددانان مسلمان می پردازد. در ادامه جایگاه آثار خارجی در اقتصاد اسلامی تبیین می شود. بر اساس یافته های پژوهش، آثار خارجی را به دو صورت اقتباس چارچوب مفهومی از اقتصاد متعارف و طرح اصطلاحی نو متناسب با ساختار ویژه تخصیص بهینه اسلامی می توان وارد اقتصاد اسلامی کرد. در حالی که روش اول با مشکلات و محدودیت هایی روبروست؛ روش دوم می تواند زمینه نظریه پرازی اصیل در اقتصاد اسلامی را فراهم کند. آثار خارجی در مفهوم جدید پیشنهادی به معنای آثار خارج از مکانیزم بازار نیست؛ بلکه ناظر به مکانیزمی است که تخصیص بهینه مورد نظر اسلام را با اخلال مواجه می کند.
References:
- استيگليتز، ژوزف اي، 1391، اقتصاد بخش عمومي، ترجمة محمدمهدي عسکري، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سمت.
- اکرم‌خان، محمد، 1375، «تخصيص منابع در اقتصاد اسلامي»، ترجمة حسين صادقي، در: مباحثي در اقتصاد خرد (نگرش اسلامي)، تهران، موسسه تحقيقات اقتصادي دانشگاه تربيت مدرس.
- اميري، هادي و همكاران، 1391، اقتصاد بخش عمومي، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سمت.
- انصاري، محمدجعفر و همكاران، 1378، درآمدي به مباني اقتصاد خرد با نگرش اسلامي، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه و سمت.
- بلاگ، مارک، 1375، اقتصاددانان بزرگ جهان، ترجمة حسن گلريز، تهران، نشر ني.
- چپرا، محمد عمر، 1385، آينده علم اقتصاد (چشم‌اندازي اسلامي)، ترجمة احمد شعباني، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).
- حرعاملي، محمدبن حسن، 1409ق، وسائل الشيعة، قم، مؤسسة آل‌البيت(ع).
- حکيمي، محمدرضا و همكاران، 1380، الحياة، ترجمة احمد آرام، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى.
- دادگر، يدالله، 1380، اقتصاد بخش عمومي، قم، دانشگاه مفيد.
- دمستز، هرولد، 1380، «به سوي يک تئوري در حقوق مالکيت»، ترجمة محسن رناني، تأمين اجتماعي، ش 10، ص 59-74.
- راسل وينستين، جک، 1391، زندگي و انديشه‌هاي اَدم اسميت، ترجمة شيرزاد پيک حرفه، تهران، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي.
- رضايي دواني، مجيد، 1389، مقدمه‌اي بر ماليه عمومي در اسلام، قم، دانشگاه مفيد و سمت.
- رناني، محسن، 1389، بازار يا نابازار، چ سوم، تهران، مؤسسة عالي آموزش و پژوهش مديريت و برنامه‌ريزي.
- ساموئلسون، پل آنتوني و نوردهاوس، ويليام، 1388، اصول علم اقتصاد، ترجمة مرتضي محمدخان، چ دوم، تهران، علمي و فرهنگي.
- صدر، سيدمحمدباقر، 1399، اقتصادنا، بيروت، دارالتعارف للمطبوعات.
- صدوق، محمدبن علي، 1413ق، من لا يحضره الفقيه، چ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
- ـــــ ، 1403ق، معاني الأخبار، تصحيح علي‌اکبر غفاري، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
- عبدالمنان، محمد، 1375 (الف)، «اهداف و رفتار بنگاه در ساختار اسلامي»، ترجمة حسين صادقي، در: مباحثي در اقتصاد خرد (نگرش اسلامي)، تهران، موسسه تحقيقات اقتصادي دانشگاه تربيت مدرس.
- ـــــ ، 1375 (ب)، «ديدگاه‌هاي اسلامي در زمينه بازار، قيمت‌ها و تخصيص منابع»، ترجمة حسين صادقي، در: مباحثي در اقتصاد خرد (نگرش اسلامي)، تهران، موسسه تحقيقات اقتصادي دانشگاه تربيت مدرس.
- کاليز، جان جي. و جونز، فيليپ آر، 1388، ماليه عمومي و انتخاب عمومي، ترجمة الياس نادران و همكاران، تهران، سمت.
- کرمي، محمدحسين و عسکر ديرباز، 1384، مباحثي در فلسفه اقتصاد (علم اقتصاد و ارزش‌ها، انسان اقتصادي)، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- کرمي، محمدحسين، 1394، توابع رفاه اجتماعي (تبيين ديدگاه‌ها و بررسي مباني آنها با نگرش اسلامي)، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- ـــــ ، 1389، تعادل عمومي بازارها (نگاهي فلسفي و روش‌شناختي)، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- ليندبلوم، چارلز ادوارد، 1388، نظام بازار، ترجمة محمد مالجو، تهران، نشر ني.
- مجلسي، محمدباقر، 1403ق، بحار الأنوار، چ دوم، بيروت، دار إحياء التراث العربي.
- مصباحي‌مقدم، غلامرضا وهمكارن، 1389، «تحليل نحوه مواجهه با آثار خارجي منفي از منظر اقتصاد اسلامي»، مطالعات اقتصاد اسلامي، ش 4، ص 67-98.
- منکيو، گريگوري، 1388، نظريه اقتصاد خرد، ترجمة حميدرضا ارباب، تهران، نشر ني.
- موريس، اس. چارلز؛ فيليپس، اون. آر، 1385، تحليل اقتصادي نظريه و کاربرد (اقتصاد خرد)، ترجمة حسن سبحاني، چ هفتم، تهران، دانشگاه تهران.
- نيکلسون، والتر، 1389، نظريه اقتصاد خرد، اصول اساسي و مباحث تکميلي، ترجمة محمدمهدي عسکري، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).
- Layard, P. R. G. and Walters, A. A, 1978, Microeconomic Theory, London, McGraw-Hill College.
- Naghavi, Syed Nawab Haider, 1986, Comments on the Guarantee of a Minimum Level ofLiving in an Islamic State, By Muhammad Nejatullah Siddiqi, in Distributive Justice and Need in an Islamic Economy , by Munavar Iqbal International Institute of Islamic Economics, Islamabad.
- Smith, Adam, 1937, An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations, New York, the Modern Library.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Karami, Hosein, Goodarzi, Saeed.(2025) The Status of External Effects in Conventional and Islamic Economics. Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 9(1), 103-123
Hosein Karami; Saeed Goodarzi."The Status of External Effects in Conventional and Islamic Economics". Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 9, 1, 2025, 103-123
Karami, H, Goodarzi, S.(2025) 'The Status of External Effects in Conventional and Islamic Economics', Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 9(1), pp. 103-123
