Pages:
191-208
Receive Date: 2025/04/08
Accept Date: 2025/04/08
Abstract:
Social security and how to meet the needs of the needy in society are among the leading issues of economic schools. Today's popular views of social security, which are largely derived from the school of capitalist economics, have serious weaknesses despite their positive effects. Social security in the school of Islamic economics does not face these problems due to the enjoyment of features such as people-centeredness. This study examines the position of people in the social security model in the Islamic approach by using the analytical-descriptive method. The findings of study show that Islam pursues social security at three levels: "individual, family and regional empowerment", "social Takaful" and "government support". The role of the people takes precedence over the government. Accordingly, centralized government solutions are not recommended when people are able to alleviate poverty. The Islamic approach to social security leads us to strengthen the position of the people and social welfare in the six layers of family, tribe, neighbors, friends, the Islamic Ummah and the Islamic government. If each of these factors does not meet the needs of the poor, in the end, the government takes the final role.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :کیفیت نقشآفرینی مردم در تأمین اجتماعی بررسی تطبیقی دو مکتب اقتصاد اسلامی و اقتصاد سرمایه داری
Abstract:
تأمین اجتماعی و چگونگی رفع نیاز نیازمندان جامعه از جمله مسائل پیش روی مکاتب اقتصادی است. دیدگاه های متداول امروزی تأمین اجتماعی که تا حد زیادی برآمده از مکتب اقتصاد سرمایه داری است، علیرغم آثار مثبتش، دچار ضعف های جدی است. در مقابل، تأمین اجتماعی در مکتب اقتصاد اسلامی به واسطه بهره مندی از ویژگی هایی همچون مردم محوری با این مشکلات روبرو نیست. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی به بررسی جایگاه مردم در الگوی تأمین اجتماعی در رویکرد اسلامی می پردازیم. یافته های پژوهش نشان می دهد که اسلام تأمین اجتماعی را در سه سطح «توانمندسازی فردی، خانوادگی و منطقه ای»، «تکافل اجتماعی» و «تضامن دولتی» دنبال می کند. نقش آفرینی مردم نسبت به دولت تقدم رتبی دارد. بر این اساس، در شرایطی که مردم قادر به رفع فقر باشند، راهکارهای دولتی و متمرکز توصیه نمی شود. رویکرد اسلامی در تأمین اجتماعی ما را به تقویت جایگاه مردم و تکافل اجتماعی در 6 لایه خانواده، عشیره، همسایگان، دوستان، امت اسلامی و حکومت اسلامی رهنمون می سازد. درصورتی که هریک از این لایه ها پاسخگوی نیاز فقرا نبود، در انتها دولت نقش نهایی را بر عهده می گیرد.
References:
- بهرمن، حمیدرضا، 1398، ارزیابی تطبیقی ایده درآمد پایه همگانی در اقتصاد متعارف و تضمین حد معیشت در اقتصاد اسلامی، پایاننامه کارشناسیارشد اقتصاد، دانشگاه امام صادق(ع).
- پلاگ، نیلز و یان کویست، 1379، تأمین اجتماعی در اروپا: توسعه یا تعطیل؟، ترجمة هرمز همایونپور، تهران، مؤسسه تحقیقات اجتماعی دانمارک.
- پناهی، بهرام، 1385، کارکردهای تأمین اجتماعی در ایران، تهران، مؤسسة عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
- ـــــ ، 1386، «تأمین اجتماعی در ایران و جهان» پایگاه اینترنتی روزنامه دنیای اقتصاد، شماره خبر: ۷۰۱۶۱۸، بازیابی شده در 5/4/1399 از: https://www.donya-e-eqtesad.com/fa/tiny/news-701618
- تارو، لستر، 1376، آینده سرمایهداری؛ تغییر و تحول ساختاری در نظام سرمایهداری جهان، ترجمة عزیز کیاوند، تهران، دیدار.
- توانایانفرد، حسن، 1385، فرهنگ تشریحی اقتصاد، تهران، نشر الکترونیکی و اطلاعرسانی جهان رایانه.
- حاجحسینی، حسن، 1388، «درآمدی بر مبانی تکافل و تأمین اجتماعی در اسلام»، معرفت، ش 139، ص 55-68.
- حسنی، مجتبی و سیدحسین حسینی، 1395، امام، مردم، اقتصاد: تبیین الگو و معیارهای اقتصاد مردممحور مبتنی بر اندیشۀ امام خمینی(ره)، تهران: بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع).
- حسینی، سیدرضا، 1393، «سازوکارهاي تأمین اجتماعی در رهیافت اسلامی»، معرفت اقتصاد اسلامی، ش10، ص 81-106.
- ـــــ ، 1395، الگوهای تأمین اجتماعی از دیدگاه اسلام و غرب، چ دوم، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- خاندوزی، سیداحسان، 1395، ارزیابی عملکرد دولتهای پس از انقلاب در مردممحور کردن اقتصاد، سخنرانی در دوره اقتصاد مردمبنیاد، مرکز تحقیقات بسیج دانشگاه امام صادق علیهالسلام، منتشرنشده.
- رجایی، سیدمحمدکاظم و همكاران، 1398، الگوی توزیع درآمد و ثروت از دیدگاه قرآن کریم، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
- شورای پژوهشی مؤسسۀ عالی پژوهش تأمین اجتماعی، (1378)، نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی (خلاصه گزارش)، تهران، مؤسسۀ عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
- صدر، محمدباقر، 1393، اقتصاد ما، ترجمة محمدمهدی برهانی، قم، پژوهشگاه علمی- تخصصی شهید صدر.
- طالب، مهدی، 1368، تأمین اجتماعی، مشهد، بنیاد فرهنگی رضوی.
- عيوضلو، حسين، 1384، عدالت و کارایی در تطبیق با نظام اقتصادی اسلام، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).
- فیتزپتریک، تونی، 1381، نظریه رفاه (سیاست اجتماعی چیست؟)، ترجمة هرمز همایونپور، تهران، مؤسسة عالی پژوهش تأمین اجتماعی گام نو.
- کاپلستون، فردریک، بیتا، فیلسوفان انگلیسی از هابز تا هیوم، ترجمة امیر جلالالدین اعلم، تهران، سروش.
- لاژوژی، ژوزف، 1367، مکتبهای اقتصادی، ترجمة جهانگیر افکاری، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
- مطهری، مرتضی، 1358، بیست گفتار، چ پنجم، تهران، صدرا.
- ـــــ ، 1390، ولاءها و ولایتها، چ بیست و نهم، تهران، صدرا.
- ـــــ ، 1389، آزادی معنوی، چ چهل و هفتم، تهران، صدرا.
- مقصودی، حمیدرضا و محمدجواد کجوری، 1394، «الگوی مفهومی مطلوب برای حرکتهای جهادی در درونزایی اقتصادی مناطق محروم»، مطالعات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، ش2، ص 7-37.
- نادران، الیاس و همكاران، 1391، «الگوی تأمین اجتماعی صدر اسلام و دلالتهای آن برای الگوهای نوین»، معرفت اقتصاد اسلامی، ش6، ص 5-28.
- نمازی، حسین، 1374، نظامهای اقتصادی، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.
- واعظی، احمد، 1393، نقد و بررسی نظریههای عدالت، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hoseini, Mojtaba, Kojoori , Javad, Bahrman, Hamid reza.(2025) The Quality of People's Role-Playing in Social Security; A Comparative Study of the Two Schools of Islamic Economics and Capitalist Economics. Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 11(2), 191-208
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mojtaba Hoseini; Javad Kojoori ; Hamid reza Bahrman."The Quality of People's Role-Playing in Social Security; A Comparative Study of the Two Schools of Islamic Economics and Capitalist Economics". Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 11, 2, 2025, 191-208
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hoseini, M, Kojoori , J, Bahrman, H.(2025) 'The Quality of People's Role-Playing in Social Security; A Comparative Study of the Two Schools of Islamic Economics and Capitalist Economics', Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 11(2), pp. 191-208
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hoseini, M, Kojoori , J, Bahrman, H. The Quality of People's Role-Playing in Social Security; A Comparative Study of the Two Schools of Islamic Economics and Capitalist Economics. Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 2025; 11(2): 191-208