Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, Volume 3, Issue 2, No 6, Year 2025 , Pages 5-28

    The Model of Social Security in Early Islam and Its Implications for New Models

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Elyas Naderan / Associate professor of Tehran University / enaderan@ut.ac.ir
    Hasan Aghanazari / Associate Professor, Scminary and University Research Center / hnazari@rihu.ac.ir
    Seyed reza Hoseini / PhD student of economic sciences, Seminary and University research center / srhoseini@rihu.ac.ir
    Abstract: 
    Nowadays, common models of capitalist social security encounter many challenges including grave financial crisis. These challenges have made the formulation of an Islamic model of social security absolutely necessary. The present paper discusses the proposition that the model of social security in early Islam can be identified by a historical method and this model can be used as a model of social security for modern societies after its time-related features are eliminated. A historical method has been used in this research, and the findings show that there was a distinctive and successful model of social security in early Islam. This model includes such prominent features like society-centeredness (instead of state-centeredness), merit-orientation (instead of universalism), neighborhood-orientation (instead of centralism) and avoiding duality in tax deductions and social security. Observing to these features in designing new models of social security can contribute to solving existing problems.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :الگوی تأمین اجتماعی صدر اسلام و دلالت‌های آن برای الگوهای نوین
    Abstract: 
    امروزه الگوهای متعارف تأمین اجتماعی سرمایه داری با چالش های فراوانی از جمله بحران های عمیق مالی مواجه اند. بروز این چالش ها، تدوین الگوی تأمین اجتماعی اسلامی را به ضرورتی اساسی تبدیل نموده است. در این تحقیق این فرضیه را مطرح می کنیم که می توان با به کارگیری روش تاریخی، الگوی تأمین اجتماعی صدر اسلام را کشف و پس از الغاء خصوصیات عصری آن، به الگوی مناسبی برای جوامع امروزی دست یافت. یافته های تحقیق که به روش تحلیل تاریخی انجام شده نشان می دهد در صدر اسلام الگوی متمایز و موفقی از تأمین اجتماعی وجود داشته است. این الگو متضمن ویژگی های برجسته ای چون: جامعه محوری (به جای دولت محوری)، استحقاق گرایی(به جای عام گرایی)، محله محوری(به جای تمرکزگرایی)، عدم دوگانگی کسورات مالیات و تأمین اجتماعی بوده است که توجه به آنها در طراحی الگوهای نوین تأمین اجتماعی به حل مشکلات موجود کمک خواهد کرد.
    References: 
    • ابن ابى‌الحديد، عبدالحميد‌بن محمد (1387ق)، شرح نهج البلاغه، تحقيق محمد ابوالفضل ابراهيم، چ دوم، بيروت، داراحياء التراث.
    • ابن زنجويه، حميد (1406ق)، الاموال، رياض، الدراسات الاسلاميه.
    • ابن‌شبه، نميرى بصرى (1368)، تاريخ المدينة المنوره، تحقيق فهيم محمد شلتوت، قم، دارالفكر.
    • احمدي ميانجي، علي (1419ق)، مكاتيب الرسول، تهران، موسسه فرهنگي دارالحديث.
    • حسيني، سيدرضا (1389)، معيارهاي عدالت در منابع و مصارف بيت‌المال، در: مجموعه مقالات دومين همايش ماليات‌هاي اسلامي، جايگاه ماليات‌هاي اسلامي و متعارف و ارتباط متقابل آنها، دانشگاه مفيد.
    • ـــــ، (1386)، سيرة اقتصادي امام علي(ع)، چ پنجم، تهران، كانون انديشه جوان.
    • حسيني، سيدمجتبي (1378)، تاريخچه سياسي اقتصادي صدر اسلام، تهران، سازمان تبليغات اسلامي.
    • دارمي، عبد اللّه‏‌بن عبدالرحمن (1412ق) سنن الدارمي، تحقيق مصطفى ديب البغا، بيروت، دار القلم.
    • سيريل، الگود (1371)، تاريخ پزشكي ايران و سرزمين‌هاي خلافت شرقي، ترجمة باهر فرقاني، چ دوم، تهران، اميركبير.
    • شهابى، محمود (1366)، ادوار فقه، چ دوم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
    • صاحب فصول، مرتضي (1382)، شكاف طبقاتي توزيع مجدد ثروت و رهيافت‌هاي قرآني، قم، مؤسسة آموزشي پژوهشي امام خميني.
    • صدر، سيدكاظم (1387)، اقتصاد صدر اسلام، چ دوم، تهران، دانشگاه شهيد بهشتي.
    • طالب، مهدي (1368)، تأمين اجتماعي، مشهد، بنياد فرهنگي آستان قدس رضوي.
    • طبرسي، فضل‌بن حسن (1418ق)، مشكاه الانوار في غرر الاخبار، قم، دارالحديث.
    • طوسى، محمد‌بن حسن (1401ق)، تهذيب الاحكام فى شرح المقنعه، بيروت، دارالتعارف.
    • عسقلاني، ابن‌حجر، (بي‌تا)، فتح الباري، چ دوم، بيروت، دارالمعرفة للطباعة والنشر.
    • قابل، احمد (1383)، اسلام و تأمين اجتماعي، تهران، موسسه عالي پژوهش تأمين اجتماعي.
    • قرضاوي، يوسف (1390)، نقش ارزش‌ها و اخلاق در ارتباط با اقتصاد اسلامي، ترجمة عبدالعزيز سليمي، تهران، احسان.
    • كتاني، عبدالحي (1384)، نظام اداري مسلمانان در صدر اسلام، ترجمة عليرضا ذكاوتي قراگزلو، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    • كلينى، محمدبن يعقوب (1389)، الكافى، تحقيق على‌اكبر غفارى، چ دوم، بیروت، دارصعب و دارالتعارف.
    • مجلسى، محمدباقر (1403ق)، بحارالأنوار، چ دوم، بيروت، مؤسسه الوفاء.
    • محمدي رى شهرى، محمد (1421ق)، موسوعة الامام على‌بن ابى‌طالب فى‌ الكتاب والسنه، بمساعدة محمدكاظم طباطبايى و محمود طباطبايى، قم، دارالحديث.
    • ـــــ، (1386)، التنميه الاقتصاديه فى الكتاب والسنه، بمساعدة سيد رضا حسيني، قم، دارالحديث.
    • ـــــ، (1416ق)، ميزان الحكمه، قم، دارالحديث.
    • منتظري، حسنيعلي (1413ق)، الاحكام الشريعه، قم، تفكر.
    • منقرى، نصر‌بن مزاحم (1382ق)، وقعة صفين، تحقيق عبدالسلام محمد هارون، چ دوم، قم، كتابخانه آيت‌الله مرعشى نجفى.
    • موسوي، سيده‌زينب (1391)، دولت رفاه، http://www.refaheejtemaee.blogfa.com، دانلود 10/05/1391.
    • موسوي خميني، سيدروح‌الله (1406ق)، چ پنجم، تهران، منشورات مكتبه اعتماد الكاظمي.
    • مؤسسه عالي پژوهش تأمين اجتماعي (1387)، خلاصه گزارش نظام جامع رفاه و تأمين اجتماعي، تهران، مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Naderan, Elyas, Aghanazari, Hasan , Hoseini, Seyed reza.(2025) The Model of Social Security in Early Islam and Its Implications for New Models. Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 3(2), 5-28

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Elyas Naderan; Hasan Aghanazari; Seyed reza Hoseini."The Model of Social Security in Early Islam and Its Implications for New Models". Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 3, 2, 2025, 5-28

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Naderan, E, Aghanazari, H, Hoseini, S.(2025) 'The Model of Social Security in Early Islam and Its Implications for New Models', Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 3(2), pp. 5-28

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Naderan, E, Aghanazari, H, Hoseini, S. The Model of Social Security in Early Islam and Its Implications for New Models. Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 2025; 3(2): 5-28