Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, Volume 10, Issue 2, No 20, Year 2025 , Pages 49-65

    Bai al Inah; a Jurisprudential Analysis and its Application to Subordinate Transaction and Tavaruq Securities

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Gholam ali masuminia / Associate Professor, Faculty of Economics, Kharazmi University / masuminia@khu.ac.ir
    Abstract: 
    Bai al Inah (purchase on credit) means buying cash and sell on credit to the seller and vice versa to provide market liquidity. Using an analytical method, this paper analyzes the ruling of Bai al Inah and its potentiality for rectifying the subordinate transaction and tavaruq securities in the capital market. By examining the narrations on the Bai al Inah, we can conclude that, if the second transaction is conditioned from the beginning and all risks are taken to the buyer, such a transaction is not correct and it is a case of usury. Although these two conditions may rectify the transaction, it is not usually possible to fulfill these conditions in individual transactions; but in the case of banking and capital market transactions where all terms and conditions are specified from the beginning and cannot be violated, these conditions are almost impossible to achieve. The research findings show that if taking the property in the subordinate transaction is personal, such a deal applies Bai al Inah and is not allowed; but if done in a general format, it is correct and will enhance the real sector. Also, individual tavaruq, unlike banking tavaruq, is usually qualified. Of course, the realization of these two types of contracts is based on the creation of a proper structure of the Islamic capital market and the prevention of sick trading exchange.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :بیع‌العینه: بررسی فقهی و کاربرد آن در اختیار معامله تبعی و اوراق تورق
    Abstract: 
    «بیع العینه» به معنای خرید نقدی و فروش نسیه به فروشنده و بعکس برای تأمین نقدینگی است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی، به بررسی حکم بیع العینه و امکان استفاده از آن برای تصحیح اختیار معامله تبعی و تورق در بازار سرمایه پرداختیم. با بررسی روایات بیع العینه می توان به این نتیجه رسید که اگر انجام معامله‌ی دوم در اول، شرط شود و تمامی ریسک ها متوجه خریدار شود، چنین معامله ای صحیح نبوده و مصداق رباست. هرچند رعایت این دو شرط موجب صحت بیع العینه می شود، ولی امکان تحقق این شرایط در معاملات فردی معمولاً ممکن نیست؛ اما در مورد معاملات بانکی و بازار سرمایه که تمامی قیود و شرایط از ابتدا مشخص می شود و امکان تخلف از آن وجود ندارد، تحقق این شرایط تقریباً ناممکن است. یافته های مقاله نشان می دهد که اگر اختیار معامله تبعی در مورد عین شخصی باشد، مصداق بیع العینه ممنوع بوده و مجاز نیست؛ اما اگر در قالب کلی صورت پذیرد، صحیح بوده و سبب تقویت بخش واقعی اقتصاد خواهد شد. همچنین، تورق فردی، برخلاف تورق بانکی، معمولاً واجد شرایط صحت است. البته تحقق صحیح این دو نوع قرارداد مشروط به ایجاد ساختار متناسب بازار سرمایه اسلامی و جلوگیری از بورس بازی است.
    References: 
    • ابن‌منظور، محمدبن‌مكرم، 1405ق، لسان العرب، قم، ادب الحوزه.
    • بحراني، يوسف، 1368، الحدائق الناضرۀ، قم، مؤسسة نشر اسلامي.
    • جواهري، حسن محمدتقی، 1405ق، الربا فقهياً واقتصادياً، قم، مؤلف.
    • حبیبی نقیبی، نيره، 1395، «بررسی بیع‌العینه از منظر فقه امامیه و اهل سنت»، پایان‌نامه سطح سه حوزه.
    • حرعاملي، محمدبن حسن، 1414ق، وسائل الشيعة، چ دوم، قم، مؤسسة آل‌البيت.
    • حلي، حسن‌بن‌یوسف، 1415ق، مختلف الشيعة، قم، مؤسسة نشر اسلامي.
    • ـــــ ، 1420ق، تذكرة الفقهاء، قم، مؤسسة آل‌‌البيت.
    • خميني، مصطفي، 1376، كتاب الخيارات، تهران، مؤسسة تنظيم و نشر آثار امام خميني.
    • خويي، ابوالقاسم، 1413ق، معجم رجال الحديث، چ پنجم، قم، الثقافة الإسلامية.
    • ـــــ ، 1377، مصباح الفقاهه: تقریرات ابحاث ابوالقاسم الموسوی الخوئی، تقرير محمدعلي توحيدي، قم، داوری.
    • دار قطني، علي‌بن‌عمر، 1417ق، سنن الدار القطني، بیروت، دارالكتب العلمية.
    • زبیدی، محمدمرتضي، 1414ق، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، دار الفكر للطباعة والنشر والتوزيع.
    • سجادی، محسن و غلامپور، مهدي، 1396، «شکل گیری اوراق تورق، جایگزین اوراق قرضه برای سیاست مالی»، مطالعات مالي و بانكداري اسلامي، ش5، ص 169-198.
    • شوكاني، محمدبن علی، 1424ق، نيل الأوطارمن اسرارمنتقی الاخبار، بیروت، دارالکتاب العربي.
    • طباطبايي، علي، 1419ق، رياض المسائل، قم، مؤسسة نشر اسلامي.
    • طريحي، فخرالدين محمد، 1372ق، تفسیر غریب القرآن الکريم، نجف، حيدريه.
    • طوسی، محمدبن حسن، 1390ق، الاستبصار، تهران، دارالكتب الإسلامية.
    • طهراني، آقابزرگ، بي‌تا، الذريعة إلى تصانيف الشيعة، بیروت، دار الأضواء.
    • فيض كاشاني، ملامحسن، 1371، الوافي، اصفهان، مكتبة الامام أميرالمؤمنين علي العامة.
    • قرطبي، محمدبن‌احمد، 1405ق، الجامع لأحكام القرآن، بیروت، دار إحياء التراث العربي.
    • متقي هندي، حسام‌الدين، 1409ق، كنز العمال، بیروت، مؤسسة الرسالة.
    • مجلسی، محمدتقی، 1398ق، روضة المتقين في شرح من لايحضره الفقيه، قم، بنياد فرهنك اسلامي.
    • محقق حلي، جعفربن‌حسن، بي‌تا، شرايع الاسلام، تهران، مؤسسة الاعلي.
    • محقق كركي، على‌بن حسين، 1409ق، رسائل الكركي، قم، كتابخانه آيت‌اله مرعشي نجفي.
    • معصومی‌نیا، علی و اكبر سیدی‌نیا، 1389، «بررسی فقهی قرارداد اختیار معامله»، اقتصاد اسلامی، ش40، ص 145–176.
    • معصومی‌نیا، علی و مهدي الهی، 1390، «امکان‌سنجی فقهی استفاده از سوآپ کالا در بازارهای مالی ایران»، اقتصاد اسلامی، ش44، ص 105-135.
    • موسوي خمینی، سيدروح‌اله، 1421ق، كتاب البيع، تهران، مؤسسة تنظيم و نشر آثار امام خميني.
    • نجفی، محمدحسين، 1368، جواهر الكلام، چ هفتم، تهران، دارالكتب الإسلامية.
    • نجفي خوانساري، محمد، 1418ق، منية الطالب، قم، مؤسسة نشر اسلامي.
    • نظرپور، محمدنقي و همكاران، 1391، «عقد تورق برای تأمین نقدینگی از منظر فقهای امامیه»، فقه اهلبیت، ش69، ص 41-75.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    masuminia, Gholam ali.(2025) Bai al Inah; a Jurisprudential Analysis and its Application to Subordinate Transaction and Tavaruq Securities . Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 10(2), 49-65

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Gholam ali masuminia."Bai al Inah; a Jurisprudential Analysis and its Application to Subordinate Transaction and Tavaruq Securities ". Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 10, 2, 2025, 49-65

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    masuminia, G.(2025) 'Bai al Inah; a Jurisprudential Analysis and its Application to Subordinate Transaction and Tavaruq Securities ', Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 10(2), pp. 49-65

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    masuminia, G. Bai al Inah; a Jurisprudential Analysis and its Application to Subordinate Transaction and Tavaruq Securities . Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 2025; 10(2): 49-65