Human Capital Progress Model in Islamic Banking with Fuzzy Delphi Approach
Article Type:
Research
Writers:
✍️ Ayat Kasirloo
/ PhD Student of Islamic Economics, Al-Mustafa Al-Alamiyah University / ayatkassirloo@gmail.com
/ PhD Student of Islamic Economics, Al-Mustafa Al-Alamiyah University / ayatkassirloo@gmail.comMohammad Bidar / Assistant Professor, Department of Economics, Imam Khomeini Education and Research Institute / bidarparchin@iki.ac.ir
/ Assistant Professor, Department of Economics, Imam Khomeini Education and Research Institute / bidarparchin@iki.ac.irMohammad saeid panahi boroojerdi / Assistant Professor, Department of Economics, Faculty of Economics, Allameh Tabatabaei University / ms_panahi@atu.ac.ir
/ Assistant Professor, Department of Economics, Faculty of Economics, Allameh Tabatabaei University / ms_panahi@atu.ac.irAbstract:
This study aims to present a model of human capital progress in Islamic banking with a fuzzy Delphi approach. In this study, using the snowball sampling method, 30 university professors and banking experts specializing in the field of human capital in the provinces of Zanjan and Qom were selected as the statistical population of the study. Data and information were collected through a questionnaire and its validity was confirmed by experts and its reliability was confirmed by Cronbach's alpha coefficient (0.86). According to the two-stage data analysis using the fuzzy Delphi method, the key indicators of human capital development in Islamic banking include adherence to ethical and Sharia principles, meritocracy, social justice, and institutionalization of Islamic values in organizational culture. The highest scores in this regard are related to human capital alignment with Islamic values (0.83), institutionalization of the principles of trustworthiness and honesty (0.81), and emphasis on meritocracy (0.8); this indicates the importance of Sharia and ethical criteria in the human capital development model in Islamic banking. Strengthening human capital in Islamic banking requires measures such as developing Islamic assessment standards, amending laws and regulations to resolve conflicts with Sharia, creating coherent educational structures for human resource training, and targeted support for applied research in the field of Islamic finance.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :الگوی پیشرفت سرمایۀ انسانی در بانکداری اسلامی با رویکرد دلفی فازی
Abstract:
این پژوهش با هدف ارائۀ الگوی پیشرفت سرمایۀ انسانی در بانکداری اسلامی با رویکرد دلفی فازی انجام شده است. در این بررسی با استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی، تعداد 30 نفر از اساتید دانشگاه و خبرگان بانکی متخصص در حوزۀ سرمایۀ انسانی در استان‌های زنجان و قم به‌عنوان جامعۀ آماری تحقیق انتخاب شدند. داده‌ها و اطلاعات از طریق پرسش‌نامه گردآوری شد و روایی آن توسط متخصصان و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ (86/0) تأیید گردید. با توجه به تحلیل داده‌ها در دو مرحله با روش دلفی فازی، شاخص‌های کلیدی پیشرفت سرمایۀ انسانی در بانکداری اسلامی شامل رعایت اصول اخلاقی و شرعی، شایسته‌سالاری، عدالت اجتماعی و نهادینه‌سازی ارزش‌های اسلامی در فرهنگ سازمانی است. بالاترین امتیازات در این زمینه مربوط به همسو بودن سرمایۀ انسانی با ارزش‌های اسلامی (83/0)، نهادینه‌سازی اصول امانت‌داری و صداقت (81/0) و تأکید بر شایسته‌سالاری (8/0) است. این امر نشان‌دهندۀ اهمیت معیارهای شرعی و اخلاقی در الگوی پیشرفت سرمایۀ انسانی در بانکداری اسلامی می‌باشد. تقویت سرمایۀ انسانی در بانکداری اسلامی نیازمند اقداماتی همچون تدوین استانداردهای ارزیابی اسلامی، اصلاح قوانین و مقررات برای رفع تعارضات با شریعت، ایجاد ساختارهای آموزشی منسجم برای تربیت نیروی انسانی، و حمایت هدفمند از پژوهش‌های کاربردی در حوزۀ مالی اسلامی است.
References:
- قرآن کریم.
- نهج‌البلاغه.
- آذر، عادل و صفری، سعید (1383). مدل‌سازی تعالی سازمانی با رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها. مدرس علوم انسانی، 8(2)، 1ـ33.
- ابراهیمی، مصطفی (1380). صداقت و راستی. روان‌شناسی علوم انسانی، 26، 231ـ233.
- پاینده، ابوالقاسم (1346ق). نهج الفصاحه. تهران: جهان.
- تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (۱۴۱۰ق). غرر الحکم و درر الکلم. قم: دار الکتاب الإسلامی.
- توکلی، محمدجواد (۱۴۰۲). نقش معنویت و اخلاق در تعلیم‌وتربیت اقتصادی. معرفت، ۳۲(۱۰)، ۳۳ـ۴۹.
- توکلی، محمدجواد و کریمی، عبدالخالق (۱۳۹۳). شاخص بانکداری اسلامی. معرفت اقتصاد اسلامی، ۶(۱)، ۷۱ـ۹۴.
- جهانیان، رمضان (1388). راهکارهای بهینه‌سازی برنامه‌ریزی نیروی انسانی آموزشوپرورش شهر تهران. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی (دانش و پژوهش در علوم تربیتی ـ برنامه‌ریزی درسی)، 23(24)، 61ـ84.
- حسینی، سیدمحمد و دیگران (۱۳۹۹). تدوین و طراحی مدل ارزشیابی عملکرد مبتنی‌بر شایستگی معلمان دبیرستانی در ایران: کاربست رویکرد ترکیبی. مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی، ۱۳(۲)، ۱۹۵ـ۲۳۶.
- خلیلیان اشکذری، محمدجمال و جوشقانی نایینی، سیدحمید (۱۳۹۳). شاخص‌های پیشرفت علمی و معرفتی انسان از دیدگاه اسلام. اقتصاد اسلامی، ۱۴(۵۴)، ۱۳۱ـ۱۵۶.
- خنیفر، حسین (1383). درآمدی بر استانداردسازی منابع انسانی در آموزشوپرورش. روان‌شناسی و علوم تربیتی، 34(2)، 153ـ174.
- داوودی، پرویز و بیدار، محمد (۱۳۹۰). بررسی الگوی عقود در بانکداری اسلامی. معرفت اقتصاد اسلامی، ۳(۱)، ۹ـ۴۲.
- رجایی، سیدمحمدکاظم (1402). درآمدی بر شاخص‌های اقتصاد مقاومتی. معرفت اقتصاد اسلامی، ۱۴(۱)، ۱۰۷ـ۱۲۷.
- رجایی، سیدمحمدکاظم و معلمی، سیدمهدی (۱۳۹۰). درآمدی بر مفهوم عدالت اقتصادی و شاخص‌های آن. معرفت اقتصاد اسلامی، ۲(۲)، ۵ـ۳۰.
- صالحی صدقیانی، جمشید و قرایی‌پور، رضا (1397). ارزیابی شایستگی‌های مدیران به روش بازخورد 360 درجه. مرکز اطلاعات علمی (مجازی)، 1(1)، 91ـ76.
- صبرکش، علیرضا و دیگران (1392). آموزش و توسعۀ منابع انسانی در سازمان. مطالعات مدیریت بر آموزش انتظامی، 6(4)، 7ـ34.
- طبرسی، فضل بن حسن (1426ق). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- عیاشی، محمد بن مسعود (1378). التفسیر العیاشی. قم: مؤسسۀ بعثت.
- فاضلی، سیداحمد (۱۳۹۷). صداقت به‌عنوان فضیلتی بنیادین در اخلاق عرفانی اسلامی: معرفی و تبیین. پژوهش‌های دینی، ۱۳، 17ـ33.
- قلیچ‌لی، بهروز (1386). تعالی منابع انسانی. تهران: سرآمد.
- متقی هندی، علی بن حسام‌الدین (1395ق). کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال. بیروت: مؤسسة الرسالة.
- محمدی، علیرضا (1386). ارزشیابی نیروی انسانی در آموزشوپرورش ایران و مشکلات آن. تعلیم‌وتربیت، 14(2)، 176ـ224.
- موسویان، سیدعباس و ابراهیمی، میمنت (۱۳۹۰). شاخص‌های ارزیابی بانکداری اسلامی. در: نخستین کنفرانس ملی توسعه و مدیریت پولی و بانکی. تهران: دانشگاه تهران.
- میرسپاسی، ناصر و پیدایی، مهراد (1388). طراحی الگوی تعالی منابع انسانی در سازمان‌های دولتی ایران با استفاده از تکنیک دلفی فازی. پژوهش‌های مدیریت، 22(87)، 123ـ145.
- نظری، حسن‌آقا (1386). توسعۀ سرمایۀ انسانی بر اساس آموزه‌های اسلام. اقتصاد اسلامی، 7(26)، 21ـ27.
- ورام بن ابی فراس، مسعود (1410ق). تنبیه الخواطر. قم: مکتبة الفقیه.
- هاشمی، سیدحامد و پورامین‌زاد، سعیده (1390). چالش‌های فراروی توسعۀ منابع انسانی و راهکارهایی برای رفع آن. کار و جامعه، 136، 4ـ21.
References:
- Acemoglu, D. & Autor, D. (2012). What does human capital do? A review of Goldin and Katz's The Race between Education and Technology. Journal of Economic Literature, 50(2), 426-463.
- Acemoglu, D., & Autor, D. (2012). What does human capital do? Journal of Economic Literature, 50(2), 426-463.
- Becker, G. S. (1962). Investment in human capital: A theoretical analysis. Journal of Political Economy, 70(2), 9-49.
- Benhabib, J. & Spiegel, M. M. (1994). The role of human capital in economic development. Journal of Monetary Economics, 34(2), 143-173.
- Bontis, N. (1998). Intellectual capital: An exploratory study that develops measures and models. Managerial Decision, 36(2), 85-101.
- Bozbura, F. T. (2004). Measurement and application of intellectual capital in Turkey. The Learning Organization, 11(4/5), 357-367.
- Cheng, C. H. (2009). A new approach for ranking fuzzy numbers by distance method. Fuzzy Sets and Systems, 95, 307-317.
- Coulson E. & Thomas, A. (2009). The influence of organizational culture on job satisfaction and intention to leave. In Proceedings of the ICSSHE Conference.
- Coleman, J. S. (1990). Foundations of social theory. Harvard University Press.
- Davenport, T. H., De Long, D. W. & Beers, M. C. (1998). Successful knowledge management projects. Sloan Management Review, 39(2), 43-57.
- Goldin, C., Katz, L. F. (1998). The origins of technology-skill complementarity. Quarterly Journal of Economics, 113(3), 693-732.
- Hanushek, E. A., & Woessmann, L. (2012). Do better schools lead to more growth?
- Harbison, F. (1973). Human resources as the wealth of nations. Oxford University Press.
- Heckman, J. J. (2000). Policies to foster human capital. Research in Economics, 54(1), 3-56.
- Hersey, P., Blanchard, K. H. & Johnson, D. E. (2013). Management of organizational behavior: Leading human resources (10th ed.). Pearson Education.
- Hsu, P. F. & Chen, B. Y. (2007). Developing and implementing a selection model for bedding chain retail store franchisee using Delphi and fuzzy AHP. Quality & Quantity, 41, 275-290.
- Ishikawa, A., Amagasa, M., Shiga, T., Tomizawa, G., Tatsuta, R. & Mieno, H. (1993). The max-min Delphi method and fuzzy Delphi method via fuzzy integration. Fuzzy Sets and Systems, 55, 241-253.
- Keil, M., Lee, H. K. & Deng, T. (2013). Understanding the most critical skills for managing IT projects: A Delphi study of IT project managers. Information & Management, 50(7), 398-414.
- Kulvisaechana, S. (2006). Human capital development in the international organization: rhetoric and reality. Journal of European Industrial Training, 30(9), 721-734.
- Kudibah, A. (2009). The impact of employee participation, training, and supportive organizational culture on performance and productivity. International Journal of Human Resource Development, 11(3), 145-162.
- Lin, S.-C. & Huang, Y.-M. (2005). The role of social capital in the relationship between human capital and career mobility: Moderator or mediator? Journal of Intellectual Capital, 6(2), 191-205.
- Lock, L. (2005). Knowledge management tools and techniques. Elsevier Butterworth-Heinemann.
- Lucas, R. E. (1988). On the mechanics of economic development. Journal of Monetary Economics, 22(1), 3-42.
- McGregor, J., Tweed, D. & Pech, R. (2005). Human capital in the new economy: Devil’s bargain? Journal of Intellectual Capital, 5(1), 153-164.
- Mincer, J. (1958). Investment in human capital and personal income distribution. Journal of Political Economy, 66(4), 281-302
- Nelson, R. R., & Phelps, E. S. (1966). Investment in humans, technological diffusion, and economic growth. American Economic Review, 56(1/2), 69-75.
- Neuman, W. L. (2001). Social research methods (6th ed.). Allyn & Bacon.
- O'Reilly, C. A. & Chatman, J. (1991). People and organizational culture: A profile comparison approach to assessing person–organization fit. Academy of Management Journal, 34(3), 487-516.
- Papageorgiou, C. (2003). Distinguishing between the effects of primary and post-primary education on economic growth. Review of Development Economics, 7(4), 622-635.
- Psacharopoulos, G. & Patrinos, H. A. (2018). Returns to investment in education: A decennial review of the global literature. World Bank Policy Research Working Paper, 8402.
- Romer, P. M. (1990). Endogenous technological change. Journal of Political Economy, 98(5, Part 2), S71-S102. DOI: 10.1086/261725.
- Schultz, T. W. (1961). Investment in human capital. American Economic Review, 51(1), 1-17.
- Somu, H., Santhi, T. & Palanivel, S. (2020). Human resource management practices (training and development, performance appraisal and reward system) and job performance. Atlantis Press. https://doi.org/10.2991/aebmr.k.200415.028.
- Zhang, Q. (2006). China's social capital and financial performance of private enterprises. Journal of Small Business and Enterprise Development, 13(2), 198-207.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Kasirloo, Ayat, Bidar, Mohammad, panahi boroojerdi, Mohammad saeid.(2025) Human Capital Progress Model in Islamic Banking with Fuzzy Delphi Approach. Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 16(1), 219-248 https://doi.org/10.22034/marefateeqtesadi.2025.5001847
Ayat Kasirloo; Mohammad Bidar; Mohammad saeid panahi boroojerdi."Human Capital Progress Model in Islamic Banking with Fuzzy Delphi Approach". Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 16, 1, 2025, 219-248
Kasirloo, A, Bidar, M, panahi boroojerdi, M.(2025) 'Human Capital Progress Model in Islamic Banking with Fuzzy Delphi Approach', Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 16(1), pp. 219-248
