Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, Volume 16, Issue 1, No 31, Year 2025 , Pages 103-122

    An empirical test of the dynamic interaction of passive liquidity accumulation, exchange rate shocks, and the currency substitution mechanism in causing inflation (1370-1401)

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    ✍️ Omid Eyzanlou / PhD in Economics, Imam Khomeini Education and Research Institute / omidezanlo@gmail.com
    Seyyed Mohammad Ali mousavi / Assistant Professor, Economics Department, Imam Khomeini Education and Research Institute / m.a.mousavi@iki.ac.ir
    Pages: 103-122 Receive Date: 2025/11/27 Accept Date: 2025/11/27
    dor 20.1001.1.20422322.1403.16.1.5.0
    doi 10.22034/marefateeqtesadi.2025.5002223
    Abstract: 
    Chronic inflation is one of the main obstacles to economic growth in Iran, and its analysis requires an approach beyond traditional monetary explanations. This research, relying on the theory of “active liquidity” that emphasizes the functional separation of liquidity components, empirically tests this theory against the “total liquidity” approach. The research hypothesis is that inflation is the result of the dynamic interaction of three factors: passive liquidity accumulation, exchange rate shocks, and the currency substitution mechanism. To examine this hypothesis, two VAR models were estimated with seasonal data from 1370-1401. The first model is based on active liquidity (M1) and the second model is based on total liquidity (M-Total). The test results show that M1 shocks have a rapid, strong and significant effect on inflation and explain more than 31 percent of its fluctuations; while the share of total liquidity is about 3 percent and lacks statistical significance. Also, currency shocks only work through the activation of active liquidity. The research findings, especially after the 1397 currency crisis, confirm the transmission of inflation through the exchange rate and consider the effect of total liquidity on inflation to be insignificant. The research emphasizes the need to change the policymaking approach from controlling total liquidity to managing the composition of liquidity and controlling activating factors, especially the exchange rate.
    Keywords: 
    Active liquidity
    Chronic Inflation
    Currency Substitution
    VAR Model
    monetary policy
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :آزمون تجربی تعامل پویای انباشت نقدینگی غیرفعال، شوک‌های ارزی و سازوکار جانشینی ارز در ایجاد تورم (1370ـ1401)
    Abstract: 
    تورم مزمن از موانع اصلی رشد اقتصادی در ایران است و تحلیل آن نیازمند رویکردی فراتر از تبیین‌های سنتی پولی است. این پژوهش با تکیه بر نظریۀ «نقدینگی فعال» که بر تفکیک کارکردی اجزای نقدینگی تأکید دارد، به آزمون تجربی این نظریه در برابر رویکرد «نقدینگی کل» می‌پردازد. فرضیۀ تحقیق این است که تورم حاصل تعامل پویای سه عامل انباشت نقدینگی غیرفعال، شوک‌های ارزی و سازوکار جانشینی ارز است. برای بررسی این فرضیه، دو مدل VAR با داده‌های فصلی ۱۳۷۰ـ۱۴۰۱ تخمین زده شد. مدل اول مبتنی‌بر نقدینگی فعال (M1) و مدل دوم مبتنی‌بر نقدینگی کل (M-Total) است. نتایج آزمون نشان می‌دهد شوک‌های M1 اثر سریع، قوی و معناداری بر تورم دارند و بیش از ۳۱ درصد از نوسانات آن را توضیح می‌دهند؛ درحالی‌که سهم نقدینگی کل حدود 3 درصد و فاقد معناداری آماری است؛ همچنین شوک‌های ارزی تنها از طریق فعال‌سازی نقدینگی فعال عمل می‌کنند. یافته‌های تحقیق، به‌ویژه پس از بحران ارزی ۱۳۹۷، انتقال تورم از مسیر نرخ ارز را تأیید و اثرگذاری نقدینگی کل بر تورم را ناچیز می‌شمارد. پژوهش بر ضرورت تغییر رویکرد سیاست‌گذاری از کنترل نقدینگی کل به مدیریت ترکیب نقدینگی و مهار عوامل فعال‌ساز، به‌ویژه نرخ ارز تأکید دارد.
    Keywords: 
    نقدينگي فعال
    تورم مزمن
    جانشيني ارز
    مدل VAR
    سياست پولي
    References: 
    • بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. سری‌های زمانی اقتصادی. قابل بازیابی از:  https://tsdview.cis.cbi.ir/
    • تحصیلی، حسن (1401). اثرگذاری تکانۀ نرخ ارز بر تورم در اقتصاد ایران: کاربرد الگوی خودرگرسیون‌برداری آستانه‌ای. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 2(4)، 257ـ285.
    • حسینی، سیدصفدر و محتشمی، تکتم (1387). رابطۀ تورم و رشد نقدینگی در اقتصاد ایران؛ گسست یا پایداری؟ پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار (پژوهش‌های اقتصادی)، 8(3)، 21ـ42.
    • داودی، پرویز (1376). سیاست‌های تثبیت اقتصادی و برآورد مدل پویای تورم در ایران. پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 5(1)، 5ـ28.
    • سحابی، بهرام و دیگران (1392). اثرات رشد نقدینگی بر تورم در اقتصاد ایران: مدل‌های تغییر رژیم. راهبرد اقتصادی، 2(4)، 121ـ146.
    • سرآبادانی، غلامرضا (1385). تورم، عوامل و راهکارهای مقابله با آن در ایران. اقتصاد اسلامی، 6(21)، 103ـ128.
    • شاکری، عباس و باقرپور اسکویی، الناز (1402). بررسی ماهیت تورم در اقتصاد ایران: رویکرد همدوسی موجکی. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 28(94)، 47ـ79.
    • عباسی‌نژاد، حسین و تشکینی، احمد (1383). آیا تورم در ایران یک پدیدۀ پولی است؟ تحقیقات اقتصادی، 39(4)، 181ـ212.
    • کازرونی، علیرضا و اصغری، برات (1381). آزمون مدل کلاسیک تورم در ایران: هم‌گرایی رشد پول و تورم. پژوهش‌نامۀ بازرگانی، 23(6)، 97ـ139.
    • کاکویی، نصیبه و نقدی، یزدان (1393). رابطۀ پول و تورم در اقتصاد ایران: شواهدی بر اساس مدل p*. پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعۀ پایدار)، 14(2)، 135ـ156.
    • مرکز آمار ایران http://amar.org.ir
    References: 
    • Agénor, P. R. & Khan, M. S. (1996). Foreign currency deposits and the demand for money. Journal of Development Economics, 50(1), 101ـ118.
    • Calvo, G. A. & Rodriguez, C. A. (1977). A model of exchange rate determination under currency substitution. Journal of Political Economy, 85(3), 617ـ625.
    • Cuddington, J. T. (1983). Currency substitution, capital mobility and money demand. Journal of International Money and Finance, 2(2), 111ـ133.
    • Friedman, M. & Schwartz, A. J. (1963). A monetary History of the United States, 1867ـ1960. Princeton, NJ: Princeton University Press.
    • Keynes, J. M. (1936). The general theory of employment, interest, and money. London: Macmillan.
    • McKinnon, R. I. (1973). Money and capital in economic development. Washington, DC: Brookings Institution.
    • Miles, M. A. (1978). Currency substitution, flexible exchange rates, and monetary independence. American Economic Review, 68(3), 428ـ436.
    • Savastano, M. A. (1996). Dollarization in Latin America (IMF Working Paper No. 96/4). Washington, DC: International Monetary Fund.
    • Tobin, J. (1958). Liquidity preference as behavior towards risk. The Review of Economic Studies, 25(2), 65ـ86.
    •  
    • 92 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Eyzanlou, Omid, mousavi, Seyyed Mohammad Ali.(2025) An empirical test of the dynamic interaction of passive liquidity accumulation, exchange rate shocks, and the currency substitution mechanism in causing inflation (1370-1401). Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 16(1), 103-122 https://doi.org/10.22034/marefateeqtesadi.2025.5002223

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Omid Eyzanlou; Seyyed Mohammad Ali mousavi."An empirical test of the dynamic interaction of passive liquidity accumulation, exchange rate shocks, and the currency substitution mechanism in causing inflation (1370-1401)". Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 16, 1, 2025, 103-122

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Eyzanlou, O, mousavi, S.(2025) 'An empirical test of the dynamic interaction of passive liquidity accumulation, exchange rate shocks, and the currency substitution mechanism in causing inflation (1370-1401)', Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 16(1), pp. 103-122

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Eyzanlou, O, mousavi, S. An empirical test of the dynamic interaction of passive liquidity accumulation, exchange rate shocks, and the currency substitution mechanism in causing inflation (1370-1401). Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 2025; 16(1): 103-122