افزایش مطالبات جاری یکی از مشکلات اساسی پیش روی بانک ها می باشد. تحقیق حاضر به بررسی معضل مطالبات در بانکداری بدون ربا براساس ماهیت عقود می پردازد. سؤال اصلی مقاله آن است که آیا ماهیت عقد تأثیری در معوق شدن تسهیلات دارد یا نه؟ آیا معوقات در عقود مبادله ای، مشارکتی و غیرانتفاعی به شکل معنا داری متفاوت می باشند؟ یافته های تحقیق حاضر با اتکا بر روش تحلیلی ـ توصیفی حاکی از آن است که با ساختار کنونی قانون «عملیات بانکی بدون ربا» در اصل معوق شدن تسهیلات مبادله ای و مشارکتی تفاوتی وجود ندارد، گرچه میزان معوقات در تسهیلات مشارکتی بیش از تسهیلات مبادله ای است. روی آوردن بانک ها به تسهیلات مشارکتی به خاطر سود حداکثری با ریسک حداقلی است؛ زیرا در عقود مشارکتی که بانک ها در حال حاضر با مشتریان خود منعقد می کنند، حداکثر ریسک به مشتری منتقل می شود. به همین سبب لازم است درخصوص کمّیت و کیفیت عقود بازنگری صورت پذیرد.
سال سیزدهم، شماره اول، پیاپی 25، پاییز و زمستان 1400، ص 45 ـ 66
مقالة پژوهشی: مجید حبیبیان نقیبی/ استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی majidhabibian@atu.ac.ir سیدعبدالمطلب احمدزاده بزاز/ استادیار حقوق خصوصی دانشگاه مفید a_ahmadzadeh@mofidu.ac.ir سیدعبدالحمید ثابت/ استادیار گروه اقتصاد جامعة المصطفی العالمیه sah_sabet@yahoo.com * سعید کریمی/ دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه عدالت stu-skarimi@edalat.ac.ir
دریافت: 28/09/1400 ـ پذیرش: 17/01/1401
چکیده
افزایش مطالبات جاری یکی از مشکلات اساسی پیش روی بانک ها می باشد. تحقیق حاضر به بررسی معضل مطالبات در بانکداری بدون ربا براساس ماهیت عقود می پردازد. سؤال اصلی مقاله آن است که آیا ماهیت عقد تأثیری در معوق شدن تسهیلات دارد یا نه؟ آیا معوقات در عقود مبادله ای، مشارکتی و غیرانتفاعی به شکل معنا داری متفاوت می باشند؟ یافته های تحقیق حاضر با اتکا بر روش تحلیلی ـ توصیفی حاکی از آن است که با ساختار کنونی قانون «عملیات بانکی بدون ربا» در اصل معوق شدن تسهیلات مبادله ای و مشارکتی تفاوتی وجود ندارد، گرچه میزان معوقات در تسهیلات مشارکتی بیش از تسهیلات مبادله ای است. روی آوردن بانک ها به تسهیلات مشارکتی به خاطر سود حداکثری با ریسک حداقلی است؛ زیرا در عقود مشارکتی که بانک ها در حال حاضر با مشتریان خود منعقد می کنند، حداکثر ریسک به مشتری منتقل می شود. به همین سبب لازم است درخصوص کمّیت و کیفیت عقود بازنگری صورت پذیرد.
حبیبیان نقیبی، مجید، ثابت، سیدعبدالحمید، کریمی، سعید.(1400) بازخوانی مطالبات بانکی براساس ماهیت عقود در قانون «عملیات بانکی بدون ربا». دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 13(1)، 45-66
حبیبیان نقیبی، مجید، ثابت، سیدعبدالحمید، کریمی، سعید.(1400) 'بازخوانی مطالبات بانکی براساس ماهیت عقود در قانون «عملیات بانکی بدون ربا»'، دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 13(1), pp. 45-66