معرفت اقتصاداسلامی، سال هفتم، شماره اول، پیاپی 13، پاییز و زمستان 1394، صفحات 5-

    تحلیل موضوع «اطلاعات نامتقارن» در قراردادهای مشارکتی بانک‌داری بدون ربا و راه‌کارهای آن

    نوع مقاله: 
    پژوهشی
    نویسندگان:
    مهدی طغیانی / *استادیار - دانشگاه اصفهان / mtoghyani@gmail.com
    زیبا صادقی / *دانشجوی کارشناسی ارشد - اقتصاد اسلام- دانشگاه اصفهان / zibasadeghi24@yahoo.com
    چکیده: 
    یکی از ویژگی های اساسی بانک داری بدون ربا، بهره گیری از قراردادهای مشارکتی در تأمین مالی متقاضیان است. اجرای واقعی این قراردادها بانک ها را با مشکلاتی همچون کژگزینی و کژمنشی روبرو می کند که عمدتاً ریشه در عدم وجود اطلاعات متقارن میان بانک و متقاضی دارد. این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی و در چارچوب مدل پایه ای پژوهش که ذیل نظریه قراردادها (بُعد نظریه انگیزه ها) قرار دارد، به دنبال ارائه تبیین روشن تری از مسئلة عدم تقارن اطلاعات در قراردادهای مشارکتی و حل بخشی از آن است. مطابق با این الگو، در شرایطی که اطلاعات نامتقارن بر فضای قراردادها حاکم است اگر در چارچوب اصل «آشکارسازی»، قراردادهایی ارائه شود متناسب با انگیزة انواع متقاضیانی که بانک با آنها مواجه است، نه تنها می توان سود انتظاری بانک را حداکثر کرد، بلکه می توان مسئلة کژگزینی را از طریق تحریک انگیزه های متقاضیان و انتخاب قراردادی که مختص هریک از آنها ارائه شده است، حل نمود. این قراردادها، که احتمال دستیابی متقاضی نوع  به منابع محدود بانک و میزان بازپرداخت را برای آن نوع خاص پیشنهاد می دهند، از حداکثرسازی مطلوبیت (سود) انتظاری بانک استخراج می گردند. در پژوهش حاضر، با توجه به ویژگی ها و شرایط انعقاد قراردادهای مشارکتی، طی سه مرحله، تغییراتی در الگوی پایه ای اعمال و در نهایت، برای حل مسئلة کژگزینی به سبب نبود تقارن اطلاعات، الگویی برای این قراردادها پیشنهاد گردیده است.
    Article data in English (انگلیسی)
    متن کامل مقاله: 
    سال هفتم، شماره اول، پیاپی 13، پاییز و زمستان 1394
    مهدی طغیانی / استادیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان m.toghyani@ase.ui.ac.ir

    سعید صمدی / دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان s.samadi@ase.ui.ac.ir

    زیبا صادقی / کارشناس ارشد اقتصاد اسلامی دانشگاه اصفهان zibasadeghi24@yahoo.com

    دریافت: 05/07/1394 ـ پذیرش: 15/11/1394

    چکیده

    یکی از ویژگی های اساسی بانک داری بدون ربا، بهره گیری از قراردادهای مشارکتی در تأمین مالی متقاضیان است. اجرای واقعی این قراردادها بانک ها را با مشکلاتی همچون کژگزینی و کژمنشی روبرو می کند که عمدتاً ریشه در عدم وجود اطلاعات متقارن میان بانک و متقاضی دارد. این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی و در چارچوب مدل پایه ای پژوهش که ذیل نظریه قراردادها (بُعد نظریه انگیزه ها) قرار دارد، به دنبال ارائه تبیین روشن تری از مسئلة عدم تقارن اطلاعات در قراردادهای مشارکتی و حل بخشی از آن است. مطابق با این الگو، در شرایطی که اطلاعات نامتقارن بر فضای قراردادها حاکم است اگر در چارچوب اصل «آشکارسازی»، قراردادهایی ارائه شود متناسب با انگیزة انواع متقاضیانی که بانک با آنها مواجه است، نه تنها می توان سود انتظاری بانک را حداکثر کرد، بلکه می توان مسئلة کژگزینی را از طریق تحریک انگیزه های متقاضیان و انتخاب قراردادی که مختص هریک از آنها ارائه شده است، حل نمود. این قراردادها، که احتمال دستیابی متقاضی نوع  به منابع محدود بانک و میزان بازپرداخت را برای آن نوع خاص پیشنهاد می دهند، از حداکثرسازی مطلوبیت (سود) انتظاری بانک استخراج می گردند. در پژوهش حاضر، با توجه به ویژگی ها و شرایط انعقاد قراردادهای مشارکتی، طی سه مرحله، تغییراتی در الگوی پایه ای اعمال و در نهایت، برای حل مسئلة کژگزینی به سبب نبود تقارن اطلاعات، الگویی برای این قراردادها پیشنهاد گردیده است.

    کلیدواژه ها: مسئلة اطلاعات نامتقارن، کژگزینی، کژمنشی، قراردادهای مشارکتی، نظریة «قراردادها».

    طبقه بندی JEL: D82، E5، P4.


     

    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    طغیانی، مهدی، صادقی، زیبا.(1394) تحلیل موضوع «اطلاعات نامتقارن» در قراردادهای مشارکتی بانک‌داری بدون ربا و راه‌کارهای آن. دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 7(1)، 5-

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مهدی طغیانی؛ زیبا صادقی."تحلیل موضوع «اطلاعات نامتقارن» در قراردادهای مشارکتی بانک‌داری بدون ربا و راه‌کارهای آن". دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 7، 1، 1394، 5-

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    طغیانی، مهدی، صادقی، زیبا.(1394) 'تحلیل موضوع «اطلاعات نامتقارن» در قراردادهای مشارکتی بانک‌داری بدون ربا و راه‌کارهای آن'، دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 7(1), pp. 5-

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    طغیانی، مهدی، صادقی، زیبا. تحلیل موضوع «اطلاعات نامتقارن» در قراردادهای مشارکتی بانک‌داری بدون ربا و راه‌کارهای آن. معرفت اقتصاداسلامی، 7, 1394؛ 7(1): 5-