صفحه‌ها: 49-
تاریخ دریافت: 1394/11/25تاریخ پذیرش: 1395/05/20
چکیده:
گسترش استفاده از نظریه بازیها در اقتصاد زمینه ساز استفاده بیشتر از تکنیک های ریاضی در تحلیل رفتارهای تعاملی بوده است. در این بین محققان اقتصاد اسلامی همچون سایر اقتصاددانان از زبان یا ابزار ریاضیاتی (به ظاهر خنثی) برای تحلیل رفتارهای تعاملی مورد مطالعه خود در اقتصاد اسلامی بهره میبرند. اما به نظر میرسد نظریه بازیها آنگونه که ادعا میشود خنثی نباشد. در این مقاله به بررسی این سوال می پردازیم که در صورت امکان استفاده از این نظریه برای تبیین موضوعات مطرح در اقتصاد اسلامی، چه ملاحظاتی باید مد نظر قرار گیرد؟ بنا به فرضیه مقاله، استفاده از نظریه بازی های در تحلیل های تعاملی اقتصاد اسلامی با برخی محدودیت های فلسفی روبرو است. یافته های تحقیق حاکی از مبتنی بودن نظریه بازی ها بر چهار مبنای فلسفی (1) تقدم فهم سازگار بر صدق تجربی؛ (2) ابزارگرایی بدون پیشبینی قابل قبول و (3) تقدم صدق صوری مبتنی بر اصول موضوعه بر صدق تجربی و (4) تمسک به عقلانیت ابزاری می باشد. وابستگی این نظریه به مبانی قابل مناقشه فوق محدودیت هایی را برای کاربرد آن در مطالعات اقتصاد اسلامی ایجاد می نماید. بر این اساس، محققان اقتصاد اسلامی پیش از استفاده از نظریهبازیها باید از آثار پذیرش این مبانی بر نتایج تحلیل خود آگاه باشند.
سال هفتم، شماره دوم، پیاپی 14، بهار و تابستان 1395
محمدهادی زاهدیوفا/ دانشیار دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام Zahedi@isu.ac.ir
محمدمهدی عسکری/ دانشیار دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام M.askari@isu.ac.ir
محمد نعمتی/ استادیار دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام Nematy@isu.ac.ir
مهدی موحدی بک نظر/ دکتری علوم اقتصادی، پژوهشگر مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه السلام Movahedi@isu.ac.ir
دریافت: 25/11/1394 ـ پذیرش: 20/05/1395
چکیده
گسترش استفاده از نظریه بازیها در اقتصاد زمینه ساز استفاده بیشتر از تکنیک های ریاضی در تحلیل رفتارهای تعاملی بوده است. در این بین محققان اقتصاد اسلامی همچون سایر اقتصاددانان از زبان یا ابزار ریاضیاتی (به ظاهر خنثی) برای تحلیل رفتارهای تعاملی مورد مطالعه خود در اقتصاد اسلامی بهره میبرند. اما به نظر میرسد نظریه بازیها آنگونه که ادعا میشود خنثی نباشد. در این مقاله به بررسی این سوال می پردازیم که در صورت امکان استفاده از این نظریه برای تبیین موضوعات مطرح در اقتصاد اسلامی، چه ملاحظاتی باید مد نظر قرار گیرد؟ بنا به فرضیه مقاله، استفاده از نظریه بازی های در تحلیل های تعاملی اقتصاد اسلامی با برخی محدودیت های فلسفی روبرو است. یافته های تحقیق حاکی از مبتنی بودن نظریه بازی ها بر چهار مبنای فلسفی (1) تقدم فهم سازگار بر صدق تجربی؛ (2) ابزارگرایی بدون پیشبینی قابل قبول و (3) تقدم صدق صوری مبتنی بر اصول موضوعه بر صدق تجربی و (4) تمسک به عقلانیت ابزاری می باشد. وابستگی این نظریه به مبانی قابل مناقشه فوق محدودیت هایی را برای کاربرد آن در مطالعات اقتصاد اسلامی ایجاد می نماید. بر این اساس، محققان اقتصاد اسلامی پیش از استفاده از نظریهبازیها باید از آثار پذیرش این مبانی بر نتایج تحلیل خود آگاه باشند.
