صفحهها: 87-
تاریخ دریافت: 1394/08/24تاریخ پذیرش: 1395/02/05
چکیده:
برخی اقتصاددانان و فیلسوفان معاصر از جمله ساگدن با استفاده از نظریه بازیها، به تبیین عدالت پرداختهاند. این مقاله به تقریر ایدۀ ساگدن در باب ظهور و تداوم میثاقها و تلقی تطوری وی از عدالت اقتصادی و ارزیابی انتقادی آن میپردازد. ارزیابی انتقادی نظریه عدالت طبیعی ساگدن با استفاده از روش تحلیلی-نظری و بهرهگیری از آموزههای اسلامی صورت می گیرد. بنا به یافته های تحقیق، «ظهور میثاقها در وضعیت بیسامانی به عنوان ابزار گزینش تعادل» و «تأثیرگذاری چنین میثاقهایی بر درک افراد از عدالت» از جمله اصول ایدۀ ساگدن است. هرچند شیوۀ تحلیلی وی از مزیتی چون توجه به هنجارها برخوردار است، اما با مشکلاتی همچون «تحویل ناپذیری ارزشهایی چون عدالت به واقعیت ها»، «مخالفت درک شهودی و اسلامی با معیار پایداری به مثابه عنصر مقوّم وضعیت عادلانه» و «عدم کفایت تمسک به رویکردهای انسانمحورانه برای حل تعارض منافع» روبرو است. دیدگاه ساگدن در تحلیل عدالت شباهت هایی با دیدگاه های اسلامی از جمله دیدگاه علامه طباطبایی در مورد چگونگی شکل گیری توافق های اجتماعی دارد. با این وجود، انتظار تحقق عدالت براساس میثاقهای برخاسته از پیگیری نفع شخصی، آن گونه که ساگدن می گوید، امکان پذیر نیست و روند شکل گیری توافق بر سر هنجار عدالت و حل اختلاف در زمینه تزاحم منافع در مرحله اجرا نیازمند بهره مندی از شریعت است.
محمدجواد رضائی/ دکتری علوم اقتصادی و پژوهشگر مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه السلامRezaee.mj@Gmail.com
دریافت: 24/08/1394 ـ پذیرش: 05/02/1395
چکیده
برخی اقتصاددانان و فیلسوفان معاصر از جمله ساگدن با استفاده از نظریه بازیها، به تبیین عدالت پرداختهاند. این مقاله به تقریر ایدۀ ساگدن در باب ظهور و تداوم میثاقها و تلقی تطوری وی از عدالت اقتصادی و ارزیابی انتقادی آن میپردازد. ارزیابی انتقادی نظریه عدالت طبیعی ساگدن با استفاده از روش تحلیلی-نظری و بهرهگیری از آموزههای اسلامی صورت می گیرد. بنا به یافته های تحقیق، «ظهور میثاقها در وضعیت بیسامانی به عنوان ابزار گزینش تعادل» و «تأثیرگذاری چنین میثاقهایی بر درک افراد از عدالت» از جمله اصول ایدۀ ساگدن است. هرچند شیوۀ تحلیلی وی از مزیتی چون توجه به هنجارها برخوردار است، اما با مشکلاتی همچون «تحویل ناپذیری ارزشهایی چون عدالت به واقعیت ها»، «مخالفت درک شهودی و اسلامی با معیار پایداری به مثابه عنصر مقوّم وضعیت عادلانه» و «عدم کفایت تمسک به رویکردهای انسانمحورانه برای حل تعارض منافع» روبرو است. دیدگاه ساگدن در تحلیل عدالت شباهت هایی با دیدگاه های اسلامی از جمله دیدگاه علامه طباطبایی در مورد چگونگی شکل گیری توافق های اجتماعی دارد. با این وجود، انتظار تحقق عدالت براساس میثاقهای برخاسته از پیگیری نفع شخصی، آن گونه که ساگدن می گوید، امکان پذیر نیست و روند شکل گیری توافق بر سر هنجار عدالت و حل اختلاف در زمینه تزاحم منافع در مرحله اجرا نیازمند بهره مندی از شریعت است.