تصمیم‌گیری در شرایط نااطمینانی از منظر اقتصاد رفتاری و اقتصاد اسلامی
نوع مقاله:
پژوهشی
نویسندگان:
چکیده:
نظریه‌ی مطلوبیت انتظاری به عنوان مدل توصیفی تصمیم گیری در شرایط نااطمینانی، برای چندین دهه حاکم بوده است؛ اما در سال های اخیر توافق عمومی وجود دارد که این نظریه تعریف لازم از انتخاب افراد را ارائه نمی دهد. شواهد کافی نشان می دهد که تصمیم گیرندگان، اصول مسلم این نظریه را نقض می کنند. وجود کاستی هایی در مبانی نظریه‌ی مطلوبیت انتظاری، اعم از خطی بودن میزان مطلوبیت، ثابت بودن وزن مطلوبیت انتخاب های مختلف، یکسان بودن ترجیحات در طول زمان، ریسک گریزی و تصمیم گیری عقلایی، زمینه را برای ظهور نظریه‌ی چشم انداز در اقتصاد رفتاری فراهم کرده است. بااین حال زاویه‌ی دید مبانی اسلامی به رفتار فرد در نااطمینانی به کلی متفاوت با این دو است. از منظر اسلامی، انتظار یک پیامد بزرگ بدون توجه به اسباب آن، یک رفتار متهورانه است که در منابع اسلامی از آن نهی شده و در مقابل، به حزم و دوراندیشی براساس اسباب و علل دعوت شده است. فردی که تهور و بی باکی می کند و برای پیامدهای بزرگ و با احتمال کم، خود را به مخاطره می اندازد، نه تنها خیری نمی بیند، بلکه دچار پشیمانی می شود؛ ازاین رو چنین پیامدهایی نباید در تابع مطلوبیت لحاظ شود.
Article data in English (انگلیسی)
References:
References:
- نهج‌البلاغه، 1414ق، تصحيح صبحي صالح، قم، هجرت.
- ابوالحسني، اصغر و رفيع حسني‌مقدم، 1389، «کاربردهاي بحث تصميم‌گيري در شرايط نااطميناني و نظريه بازي‌ها در مدل‌دار کردن اقتصاد اسلامي»، جستارهاي اقتصادي ايران، ش 13، ص 9-43.
- اقدس طينت، جواد و همکاران، 1398، «ماهيت ترکيبي بهينه‌سازي و تصميم‌گيري نهادي»، جستارهاي اقتصادي، ش 32، ص 121-147.
- تميمى آمدى، عبدالواحدبن محمد، 1410ق، غرر الحكم و درر الكلم، چ دوم، قم، دار الكتاب الاسلامي.
- توکلي، محمدجواد، 1397، «اقتصاد اسلامي اثباتي و هنجاري»، اقتصاد اسلامي، ش 72، ص 5-33.
- جوهرى، اسماعيل‌بن حماد، 1376ق، الصحاح، بيروت، دار العلم للملايين.
- حسيني، سيدرضا و همکاران؛ 1401، «تحليل اقتصادي تصميم‌گيري و ارزش‌هاي انساني و اسلامي در انتخاب همسر»، جستارهاي اقتصادي ايران، ش 37، ص 315ـ338.
- دامي، سانجيت، 1400، مباني تحليل‌هاي اقتصاد رفتاري، ترجمة عطاءالله رفیعی‌آتانی و مهیار حسنی، تهران، مرکز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي و انتشارات حکمراني.
- شاکري، عباس، 1400، اقتصاد خرد 2، تهران، نشر ني.
- صدوق، محمدبن على، 1398ق، التوحيد، قم، جامعة مدرسين.
- صدوق، محمدبن على، 1378ق، عيون اخبار الرضا(ع)، تهران، جهان.
- طوسى، محمدبن حسن، 1414ق، الأمالي، قم، دار الثقافه.
- عاملي، محمدبن مكي (شهيد اول)، 1379، الدرّة الباهرة من الأصداف الطاهرة، ترجمة عبدالهادي مسعودى، قم، زائر.
- کارترايت، ادوارد، 1397، اقتصاد رفتاري، ترجمة سيدحسين ميرشجاعيان و قهرمان عبدلي، تهران، دنياي اقتصاد.
- کانمن، دانيل، ١٣٩۴، تفکر: سريع و کند، ترجمة فروغ تالو صمدي، کرج، در دانش.
- متوسلي، محمود و همکاران، 1391، «درك رفتار اقتصادي براساس كاركرد اعصاب و علوم شناختي»، تحقيقات اقتصادي، دوره چهل و هفتم، ش 2، ص 81-98.
- مجلسى، محمدباقر، 1403ق، بحار الأنوار، چ دوم، بيروت، دار احياء التراث العربي.
- مجلسى، محمدباقر، 1404ق، مرآة العقول في شرح اخبار آل الرسول، تهران، دار الکتب الاسلاميه.
- مطهري، مرتضي، 1390، مجموعه آثار، تهران، صدرا.
- مهرگان، محمدرضا و همکاران، 1400، «توسعه تئوري چشم‌انداز با نقاط مرجع چندگانه در تصميم‌گيري»، مديريت صنعتي، دوره سيزدهم، ش 4، ص 580ـ605.
- Al-Suwailem, Sami Ibrahim, 2002, Islamic Banking and Finance, Massachusetts, Edward Elgar Publishing.
- Bernstein, Peter, L., 1996, Against the Gods: The Remarkable Story of Risk, New York, John Wiley & Sons.
- D’Alvia, Daniele, 2020, "Risk, uncertainty and the market: a rethinking of Islamic and Western finance", International Journal of Law in Context, N. 16 (4), p. 1–14.
- Mas-Colell, A.; M. D. Whinston & J. Green, 1995, Microeconomic Theory, Oxford University Press.
- Page, L., Savage, D. A., and Torgler, B., 2012, Variation in Risk Seeking Behavior in a Natural Experiment on Large Losses Induced by a Natural Disaster, CESifo, Working paper 3878.
- Sen, A., 1997, "Maximization and the Act of Choice", Econometrica, N. 65 (4), p. 745–779.
- Tversky, A., & Kahneman, D., 1992, "Advances in prospect theory: Cumulative representation of uncertainty", Journal of Risk and uncertainty, N. 5 (4), p. 297-323.
- Wahyudi Suliswanto, Muhammad Sri, 2021, "An Islamic perspective on decision making under uncertainty", Journal of Islamic Economics, Management, and Business, V. 3, N. 1, p. 59-72.
شیوه ارجاع به این مقاله:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
حسینی، سیدرضا، یعقوب زاده مجرد، عباس.(1401) تصمیم‌گیری در شرایط نااطمینانی از منظر اقتصاد رفتاری و اقتصاد اسلامی. دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 14(1)، 45-62
سیدرضا حسینی؛ عباس یعقوب زاده مجرد."تصمیم‌گیری در شرایط نااطمینانی از منظر اقتصاد رفتاری و اقتصاد اسلامی". دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 14، 1، 1401، 45-62
حسینی، سیدرضا، یعقوب زاده مجرد، عباس.(1401) 'تصمیم‌گیری در شرایط نااطمینانی از منظر اقتصاد رفتاری و اقتصاد اسلامی'، دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 14(1), pp. 45-62
