معرفت اقتصاداسلامی، سال پانزدهم، شماره اول، پیاپی 29، پاییز و زمستان 1402، صفحات -

    ارزیابی عدالت اقتصادی در سیاست حذف یارانه پنهان حامل‌های انرژی از منظر اقتصاد اسلامی

    نوع مقاله: 
    پژوهشی
    نویسندگان:
    ✍️ محمدجواد توکلی / *دانشیار - گروه اقتصاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) / tavakoli@qabas.net
    doi 10.22034/marefateeqtesadi.2024.5000799
    چکیده: 
    در دهه‌های اخیر، طرح مفهوم یارانه پنهان حامل‌های انرژی حاوی این ادعا است که اقلامی همچون بنزین به مردم ارزان فروخته می‌شود؛ و به‌همین‌خاطر به مصرف‌کنندگان یارانه پنهان ناعادلانه داده می‌شود. در این مقاله با روش تحلیلی به بررسی منطق استدلالی نهفته در سیاست حذف یارانه پنهان از منظر اقتصاد اسلامی می‌پردازیم. بنا به یافته‌های پژوهش، این سیاست حاوی دو گزاره توصیفی(تعلق یارانه پنهان، بهره‌مندی بیشتر ثروتمندان-بیش‌مصرفی)، یک گزاره ارزشی (بی‌عدالتی توزیعی- اتلاف منابع) و یک گزاره تجویزی (آزادسازی قیمتی-اعطای یارانه آشکار) است. این گزاره‌ها با مشکلاتی همچون اعتبار نادرست یارانه، عدم اعتبار مالیات پنهان، خطا در برجسته‌سازی یارانه مصرفی، و خطا در نظریه قیمت عادلانه روبرو است. بازگشت سیاست مزبور به این ادعای پنهان می‌باشد که «قیمت عادلانه اقلامی همچون بنزین، قیمت سایر کشورها یا قیمت صادراتی/وارداتی است». این ادعا در مورد قیمت‌گذاری عادلانه مستند به هیچ نظریه‌ای از عدالت در اقتصاد اسلامی نیست. برخلاف ادعای مطرح شده، اقشار ضعیف ضرر بیشتری از افزایش قیمت این اقلام متحمل می‌شوند. پذیرش این منطق مستلزم آن است که قیمت همه کالاها و خدمات بر اساس قیمت سایر کشورها یا قیمت صادراتی/وارداتی تعیین شود؛ اقدامی که به‌خصوص در مورد دستمزدها عملا محقق نمی‌شود و در عمل مالیات پنهان گرفته می‌شود.
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    Evaluation of Economic Justice in the Policy of Removing Hidden Subsides of Energy from an Islamic Perspective
    Abstract: 
    In recent decades, the concept of hidden subsidies of energy carriers has included the claim that items such as gasoline are sold cheaply to the public; And because of this, consumers are given an unfair hidden subsidy. In this article, with an analytical method, we will examine the reasoning behind the hidden subsidy removal policy from the perspective of Islamic economics. According to the findings of the research, this policy contains two descriptive propositions (payment of hidden subsidies, benefiting more of the rich - overconsumption), one value proposition (distributive injustice - waste of resources) and one prescriptive proposition (price liberalization - giving direct subsidies). These propositions face problems such as false validity of subsidy term, no attention to hidden tax, error in highlighting consumption subsidy, and error in fair price theory. The said policy returns to the hidden claim that "the fair price of items such as gasoline is the price of other countries or the export/import price". This claim about fair pricing is not based on any theory of justice in Islamic economics. Contrary to the claim, the poor suffer more from the increase in the price of these items. Accepting this logic requires that the price of all goods and services be determined based on the price of other countries or the export/import price; a measure that is not practically realized, especially in the case of wages, and in practice hidden taxes have been taken.
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    توکلی، محمدجواد.(1402) ارزیابی عدالت اقتصادی در سیاست حذف یارانه پنهان حامل‌های انرژی از منظر اقتصاد اسلامی . دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 15(1)، - https://doi.org/10.22034/marefateeqtesadi.2024.5000799

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    محمدجواد توکلی."ارزیابی عدالت اقتصادی در سیاست حذف یارانه پنهان حامل‌های انرژی از منظر اقتصاد اسلامی ". دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 15، 1، 1402، -

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    توکلی، محمدجواد.(1402) 'ارزیابی عدالت اقتصادی در سیاست حذف یارانه پنهان حامل‌های انرژی از منظر اقتصاد اسلامی '، دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 15(1), pp. -

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    توکلی، محمدجواد. ارزیابی عدالت اقتصادی در سیاست حذف یارانه پنهان حامل‌های انرژی از منظر اقتصاد اسلامی . معرفت اقتصاداسلامی، 15, 1402؛ 15(1): -