صفحهها: 29-
تاریخ دریافت: 1392/04/30تاریخ پذیرش: 1392/12/22
چکیده:
سیاست گذاری اقتصادی از جهات گوناگون، از جمله تعیین اهداف و گزینه ها، مستلزم ارزش داوری بر مبنای معیارهای انتخاب شده است. اقتصاد متعارف براساس معیارهای پارتویی و فنون هزینه و فایده در خصوص وضعیتهای بدیل تصمیمگیری میکند که خود مبتنی بر نظریة «اصالت فایده» (مطلوبیتگرایی) در اخلاق است. هرچند اتخاذ این مبنا در سیاست گذاری، مزایایی برای اقتصاد متعارف ایجاد کرده، اما مشکلاتی نیز بر جای گذاشته است. این مقاله با «روش توصیفی ـ تحلیلی» به بررسی رابطة بین سیاست گذاری در اقتصاد متعارف و مبانی اخلاق هنجاری آن پرداخته و لوازم آن برای سیاست گذاری در اقتصاد اسلامی را بررسی می کند. یافته های مقاله نشان می دهد که به کارگیری نظریة «اصالت فایده» (مطلوبیتگرایی) به عنوان تنها مبنا برای سیاست گذاری در اقتصاد اسلامی، با وجود نقاط قوتش، موجب بروز کاستی های زیادی می شود. هرچند مقاله درصدد ارائة نظریة «اخلاق هنجاری اسلام» به عنوان مبنای سیاست گذاری اقتصادی نیست، اما مشکلات ابتنای سیاست ها بر تک مبنای مطلوبیت گرایی را تنقیح می نماید.
سال چهارم، شماره دوم، پیاپی 8، بهار و تابستان 1392، ص 29 ـ 50
سیدهادی عربی / استادیار و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه Sharabi@rihu.ac.ir
محمدجواد رضائی / دانشجوی دکتری علوم اقتصادی (اقتصاد اسلامی)، دانشگاه امام صادق J.rezaei@isu.ac.ir
مهدی موحدی بکنظر / دانشجوی دکتری علوم اقتصادی (اقتصاد اسلامی)، دانشگاه امام صادق Movahedi@isu.ac.ir
دریافت: 30/4/1392 ـ پذیرش: 22/12/1392
چکیده
سیاست گذاری اقتصادی از جهات گوناگون، از جمله تعیین اهداف و گزینه ها، مستلزم ارزش داوری بر مبنای معیارهای انتخاب شده است. اقتصاد متعارف براساس معیارهای پارتویی و فنون هزینه و فایده در خصوص وضعیتهای بدیل تصمیمگیری میکند که خود مبتنی بر نظریة «اصالت فایده» (مطلوبیتگرایی) در اخلاق است. هرچند اتخاذ این مبنا در سیاست گذاری، مزایایی برای اقتصاد متعارف ایجاد کرده، اما مشکلاتی نیز بر جای گذاشته است. این مقاله با «روش توصیفی ـ تحلیلی» به بررسی رابطة بین سیاست گذاری در اقتصاد متعارف و مبانی اخلاق هنجاری آن پرداخته و لوازم آن برای سیاست گذاری در اقتصاد اسلامی را بررسی می کند. یافته های مقاله نشان می دهد که به کارگیری نظریة «اصالت فایده» (مطلوبیتگرایی) به عنوان تنها مبنا برای سیاست گذاری در اقتصاد اسلامی، با وجود نقاط قوتش، موجب بروز کاستی های زیادی می شود. هرچند مقاله درصدد ارائة نظریة «اخلاق هنجاری اسلام» به عنوان مبنای سیاست گذاری اقتصادی نیست، اما مشکلات ابتنای سیاست ها بر تک مبنای مطلوبیت گرایی را تنقیح می نماید. کلید واژه ها: اخلاق، اقتصاد، فلسفه، هنجار، تحلیل، هزینه، فایده.
طبقه بندی JEL: D61, D63, D78.
رضائی، محمدجواد، موحدی بک نظر، مهدی، عربی، سیدهادی.(1392) 'نظریة «اخلاق هنجاری» و دلالتهای آن در سیاستگذاری اقتصادی؛ درسهایی برای اقتصاد اسلامی'، دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 4(2), pp. 29-