تاریخ دریافت: 1403/10/12
تاریخ پذیرش: 1404/03/03
چکیده:
در این پژوهش، به طراحی شاخصی برای سنجش انطباق قراردادهای بانکی با ضوابط فقه اسلامی پرداخته شده است. انطباق قراردادهای بانکی بهعنوان یکی از اصول کلیدی در اسلامیسازی فعالیتهای بانکی، نیازمند سنجش دقیق و منسجم است. برای این منظور، از تحلیل محتوای مصاحبههای نیمهساختاریافته با خبرگان بانکداری اسلامی و از طریق کدگذاری باز، مولفههای مرتبط شناسایی و با استفاده از روش بهترین - بدترین (BWM) و بر اساس ارزیابیهای دقیق خبرگان، شاخص وزندهی و اولویتبندی شده است. با بررسی انطباق قراردادهای بانکی با ضوابط فقه اسلامی اهمیت اصالت و صداقت در معاملات را مورد تأکید قرار گرفته است. تأکید بر شفافیت شرایط و تطابق مستندات نشاندهنده اهمیت دقت در قراردادها است. ممنوعیت غرر، کاهش ریسک و ابهام را مدنظر قرار داده و بر افشای کامل ریسکها و توزیع عادلانه منافع تأکید دارد. رعایت اصول اخلاقی و جلوگیری از بهرهبرداری نادرست، اهمیت اخلاق و عدالت را مورد تأکید قرار میدهد. ممنوعیت ضرر و ضرار بر توازن و رفع تعارض منافع تأکید دارد. این یافتهها رهنمودهای ارزشمندی برای طراحی سیاستها و محصولات بانکی در راستای ترویج بانکداری اسلامی فراهم میآورد.
Article data in English (انگلیسی)
Title:
Designing an Index for the Conformity of Banking Contracts with Islamic Jurisprudential Rules: A Content Analysis and Best-Worst Method (BWM) Decision-Making Approach
Abstract:
This study focuses on the development of an index to measure the compliance of banking contracts with Islamic jurisprudence principles. The conformity of banking contracts, a fundamental principle in the Islamization of banking activities, necessitates precise and coherent assessment. For this purpose, semi-structured interviews with Islamic banking experts were analyzed through open coding to identify relevant components. These components were then weighted and prioritized using the Best-Worst Method (BWM) based on expert evaluations. The study emphasizes the significance of authenticity and honesty in transactions, highlighting the importance of transparency in terms and documentation congruence. The prohibition of Gharar (uncertainty) aims to reduce risk and ambiguity, stressing the need for full risk disclosure and equitable benefit distribution. Adhering to ethical principles and preventing misuse underscores the importance of ethics and justice. The prohibition of harm and mutual harm accentuates the importance of balance and conflict resolution. These findings provide valuable guidelines for policy and product design in banking to promote Islamic banking principles.
شیوه ارجاع به این مقاله:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
سیلسپور، حسین، محقق نیا، محمدجواد، احمدی، شیما، سیلسپور، علی.(1403) طراحی شاخص انطباق قراردادهای بانکی با ضوابط فقه اسلامی رویکرد تحلیل محتوا و روش تصمیمگیری بهترین - بدترین (BWM). دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 16(1)، - https://doi.org/10.22034/marefateeqtesadi.2025.5000519
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
حسین سیلسپور؛ محمدجواد محقق نیا؛ شیما احمدی؛ علی سیلسپور."طراحی شاخص انطباق قراردادهای بانکی با ضوابط فقه اسلامی رویکرد تحلیل محتوا و روش تصمیمگیری بهترین - بدترین (BWM)". دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 16، 1، 1403، -
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
سیلسپور، حسین، محقق نیا، محمدجواد، احمدی، شیما، سیلسپور، علی.(1403) 'طراحی شاخص انطباق قراردادهای بانکی با ضوابط فقه اسلامی رویکرد تحلیل محتوا و روش تصمیمگیری بهترین - بدترین (BWM)'، دو فصلنامه معرفت اقتصاداسلامی، 16(1), pp. -
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
سیلسپور، حسین، محقق نیا، محمدجواد، احمدی، شیما، سیلسپور، علی. طراحی شاخص انطباق قراردادهای بانکی با ضوابط فقه اسلامی رویکرد تحلیل محتوا و روش تصمیمگیری بهترین - بدترین (BWM). معرفت اقتصاداسلامی، 16, 1403؛ 16(1): -